EL SANATLARI

Eskiden ormanlarımızın bol olması sebebi ile el sanatlarımıza renk katan günlük kullanım eşyaları da ağaçtan yapılmıştır, Ağaç kaşıklar, su taşıma kapları (gufa), yağ saklama kapları (külek), ağaç yayıklar, yemek kapları hatta çocukların oyuncak arabaları bile ağaçtan yapılmıştır. Ağaç dışında kullanımı yaygın olan bir başka malzeme de bakır eşyalar olmuştur. Bakır eşyaların parlatılması (kalaylanması) için zamanla kalaycılar köyümüze teşrif etmişlerdir. Bugün bu kalay kaplar hala yaygındır (İbrik ,kazan vb.) 

Karadeniz Bölgesinin belirgin özelliklerinden biri dağınık köy yaşamıdır. Ancak köyümüz Karadeniz bölgesinde bulunmasına rağmen evler hep bir arada iç içe yapılmıştır. Dolayısıyla dağınık köy yaşamı yerine toplu köy evlerinin tercih edilmesi sosyal ve kültürel yaşamı da etkilemiş; insanların bir arada hareket etme duygusu zamanla olgunlaşarak bugünlerde övündüğümüz düğün, bayram ve cenaze gibi toplu olaylarda kenetlenmeyi sağlamıştır.

Yörenin mimarisine şekil veren ağaçlar ile ilgili bilgi verelim, ağaçlar kütük hızarları balta veya girebilerle kesilmiş yapı ve çit yapımında kullanılmıştır. Çit için kesilmiş ağaçlar uçlarından delinerek işgün (ışgın) adı verilen dal çekicilerle üst üste koyularak evlere taşınmıştır. Daha kalın ağaçlar demir delikli çiviler (cingit) çakılarak örme urganlar (ip-dişeme) ile taşınmıştır. Ancak gelişen teknoloji ile ağaç kesim işlerini motorlar taşıma işlerini ise arabalar almıştır. Çit yerine kullanılan ağaçlar yerine artık dikenli teller kullanılmaya başlanmıştır. Ancak kazıklar hala ağaçtan yapılmaktadır.
Zaten artık bu büyüklükte orman da pek kalmamıştır. Dolayısıyla azalan orman mimarimizi değiştirdiği gibi sosyal yaşamı da etkileyerek göçün önünü açmıştır.
Yöremizde tuvaletlerin artık evlerin içinde olması, hayvan gübrelerinin azalması gibi nedenlerle karga,  buğday ekiminin azalması ve suni gübrelerin kullanılmaya başlaması ile de keklik gibi kuş türleri köyümüzü terk etmiştir. Dışarıdan gelen köpeklerin köyümüze salınması nedeni ile de artık tavşan gibi hayvan türlerine pek rastlanmamaktadır.

Yukarıda incelediğimiz konular görsel ve işitsel bilgilere dayanılarak hazırlanmıştır. Bu itibarla bu bilgilerin daha detaylı ve bilimsel olarak araştırılması sonucunda geçmişimize ışık tutacak daha çok veriye ve bilgiye rastlanılması mümkündür. Örneğin tarlaların ekimi sırasında ortaya çıkan eski ev eşyaları, eski ev kalıntıları vb. bulgular önemsenip araştırmaya tabi tutulmalıdır.

Not: Geçen hafta bu sayfada yayımlanan “Yağmurdere Yollarında Özer Öğretmen” başlıklı yazımız Sayın Şefik Öztürk’ün 1993 yılında “Beşinci Mevsim” dergisinin 12 sayısından alınmıştır. Okuyucularımızın bilgilerine sunarız.