GÜMÜŞHANE 213 KELEBEK ÇEŞİDİYLE TÜRKİYE’NİN EN ZENGİN İLİ KELEBEK VADİSİ BÜYÜLÜYOR

Gümüşhane’nin Kelkit ilçesi Aydoğdu köyünde bulunan Kelebek Vadisi, ağustos ayı ile birlikte hareketli günlere şahit oluyor. 

Kelebek çeşitliliği ve yoğunluğu bakımından ender güzellikleri bünyesinde bulunduran vadide havaların iyice ısınması, bitkilerin bal özleri salgılaması ve kelebeklerin üreme telaşına girmesi nedeniyle gözle görülür bir canlılık yaşanıyor. 

Gümüşhane'nin kelebek gözlemciliği konusunda çalışan tek araştırmacısı durumunda olan Öğretmen ve fotoğraf sanatçısı Vehbi Yalçın bu canlılığı fotoğraflamak, varsa farklı türleri Gümüşhane envanterine kaydetmek için Kelebek Vadisi’nde günübirlik gözlem çalışması gerçekleştirdi. Yalçın, vadinin kelebek gözlemcileri açısından özel bir yer olduğunu söyledi. 

 
Yalçın, bölgede dar bir alanda çok sayıda kelebek türü ve bu türlere ait yoğun birey varlığına dikkat çekerek, “Kelebek Vadimiz dar bir alanda çok fazla sayıda bitki çeşitliliğine sahip. Su varlığı ve bölgenin rüzgâra kapalı olması bu çeşitliliğin ana sebeplerinden. Aydoğdu köyümüzde bulunan Kelebek Vadisi’ne bu beşinci gelişim. Daha önceleri farklı tarihlerde bölgeyi çalışmıştım. Bu kez de Ağustos ayının ilk haftasında bölgede değişiklikler var mı diye görmek istedim. Tür ve birey yoğunluğu yine çok fazla. Erzincan iline yakınlığı nedeniyle Erzincan envanterinde var olup Gümüşhane coğrafyasında olması muhtemel türler için fotoğraflar çektim. İnceleme ve araştırmalar sonrası Gümüşhane için yeni türler var mı yok mu bakacağız. Yurt dışında bu işin uzmanlarından yardımlar alarak varsa yeni türleri Gümüşhane envanterine kaydedeceğiz” diye konuştu.  
 
Gümüşhane’nin 213 kelebek çeşidi ile Türkiye’nin en zengin ili olduğunu, 12 ülkeden daha fazla kelebek türüne sahip bir şehir olduğunu dile getiren Yalçın, Gümüşhane’yi 208 türle Erzurum’un, 180 türle de Antalya’nın izlediğini belirtti. 
 
Gümüşhane’nin kelebek çeşidi sayısının olası türler nedeniyle daha da yukarı çıkacağını kaydeden Yalçın, özellikle Erzincan, Trabzon ve Giresun sınır bölgelerinin geçiş iklimine sahip olması nedeniyle o bölgelerde bulunup Gümüşhane’de gözlemlenmeyen türlerle birlikte Gümüşhane’de 235-240 arasında kelebek türü olduğunu tahmin ettiklerini belirtti. 
 
Gümüşhane’deki kelebek tür çeşitliliğinin İngiltere, İsviçre gibi 12 ülkenin çeşit sayısından daha fazla olduğunu vurgulayan Yalçın, “İrlanda 28, İngiltere 55, Norveç 99, İsveç 107, Finlandiya 116, Portekiz 118, Belarus 131, Polonya 151, Slovenya 167, Romanya 179, Sırbistan 193 ve İsviçre’nin 196 türe ev sahipliği yaptığı dikkate alındığında Gümüşhane’nin tür sayısı konusundaki zenginliği daha kolay anlaşılacaktır” dedi. 
 
Köy sakinlerinden Cihan Azman ise zaman zaman bölgeye gözlemcilerin gelip fotoğraflar çektiklerini belirterek, vadide farklı farklı kelebek çeşitleri gördüklerini söyledi. Daha önceleri Gümüşhane Valisi ve Kelkit Kaymakamının vadiyi ziyaret etiklerini ifade eden Azman, “Ağustos ayının ortalarından sonra kelebek çeşitliliği artıyor. Sarısı, pembesi, beyazı, kırmızıya çalan renkte olanı gibi çok çeşitli kelebekler görüyoruz. Ağustos ayının ortalarında bu çeşitlilik başlar, Eylül ayının sonlarına doğru da bu canlılık sona erer” diye konuştu. 
 
Bölgenin Değirmen deresi olarak adlandırıldığını da belirten Azman, “Gelen ziyaretçiler sadece fotoğraf çekiyor, izliyor, seyrediyor sonra da piknik yapıp gidiyor. Şimdiye kadar kaçakçılık anlamında kimseye denk gelmedik. Böyle bir olay da olmadı. Vadinin tek geçişi köy içerisinden olduğu için kontrolü zor değil” dedi. 
 

İbrahim Özdemir