FAYDALARI ANLATMAYLA BİTMEYEN MEYVE: KARADUT

Bugün beton yığınına dönen Gümüşhane bahçelerinin ya tam ortasında ya da bahçeye su kanalının girdiği harkın başlangıcında kara duta rastlamam mümkündü. Zaman içerisinde hızla azalan kara duta betonlaşmamış bahçelerde rastlayabiliyoruz.  

Haziran ve temmuz aylarında dut ağaçlarının dallarında belirginleşmeye başlayan, olgunlaştıkça rengini alan, rengini aldıkça iştah kabartan, tezgahlarda da kısa bir süre yüzünü gösteren o hassas, nefis meyveler... 

Evet, karaduttan söz ediyoruz. Beyaz dutu çok seviyorsak olsak da karaduta ayrı bir bayılıyor, onun o hafif ekşimsi hafif tatlı kendine has tadına bayılıyoruz. 

Ağaçtan toplarken ya da yerken elimizde bıraktığı izleri bile seve seve kabul ettiğimiz bu güzelim meyveyi yakından tanıyalım diyoruz. Karadutun faydalarını öğrenince zaten o izleri bile ayrı bir sevecek, "Karadut keşke hep bizimle olsa, keşke her mevsim olsa" diyeceksiniz, eminiz. 

Uzmanlar, kara dutun faydalarını sıralamakla bitiremiyorlar. İşte tüm faydalarıyla karşınızda karadut! 

Karadut, kolesterol sorunu yaşayanlara iyi geliyor 

Karadutun içinde A, B, C, E ve K vitaminleri ve sodyum, potasyum, nisain ve tiamin gibi yararlı mineraller ve maddeler bulunuyor. Tüm bu yararlı maddeler hatırı sayılır miktarda bulunduğu için de karadut, vücudumuza birçok fayda sağlayabiliyor. Özellikle içerdiği potasyum sayesinde kötü kolesterolle baş etmede en büyük ve en doğal yardımcılarımızdan olabileceği söylenen karadut, bol bol tüketmemiz gereken meyveler arasında başı çekiyor. 

Kalp ve damar rahatsızlıklarına yakalanma riskini azaltıyor, kalp sağlığını koruyor 

Karadut, yine içindeki potasyum sayesinde yalnızca kolesterolle baş etmemizi sağlamıyor, aynı zamanda bu özelliğiyle kalp ve damar rahatsızlıklarına karşı da bizi koruyor. Güçlü antioksidan özelliği göstermesi ve damarlarımızı tıkayabilecek serbest radikallerle mücadele edebilmesi sayesinde kan, vücudumuzda rahat bir şekilde dolaşma imkanı buluyor. 

Hal böyle olunca kalp krizi ve felç gibi ciddi sonuçlar doğurabilecek kalp ve damar rahatsızlıkları yakalanma riskimizi azaltıyor. 

Karadut, diyabet rahatsızlığı üzerinde de olumlu etkilerde bulunuyor 

Karadut hem düşük kalorisi ve hem de 100 gramında bulunan sadece 8-8,5 gramlık karbonhidrat oranıyla diyabet üzerinde olumsuz bir etkide bulunmadığı gibi güçlü antioksidan özelliği ve içerdiği yüksek potasyum sayesinde diyabet üzerinde de olumlu etkileri olan bir meyve. 

Kan şekerinin dengede tutulmasına destek olduğu bilinen karadut, özellikle yüksek şeker sorunu yaşayanlara insülin salgılama seviyesini dengelemeleri için öneriliyor. Elbette burada da aşırıya kaçmadan, ölçülü bir şekilde tüketmek büyük önem taşıyor. 

Karadut, C vitamini bakımından zengin olduğundan bağışıklık sistemini güçlendiriyor 

Karadutun 100 gramında yaklaşık 10 miligram C vitamini bulunuyor. Bu da onu bağışıklık sistemimiz için önemli etkileri olan bir meyve haline getiriyor. Antioksidan özelliğinin de büyük bir kısmını borçlu olduğu bu C vitamini sayesinde karadut, bağışıklık sistemini güçlendiriyor, vücudu hastalıkların en temel sebeplerinden olan serbest radikallerden arındırmak için elinden geleni yapıyor. 

Mevsim geçişlerinde sık sık hasta oluyor, grip, nezle ve soğuk algınlığından mustarip oluyorsanız karadutu bol bol tüketmenizde fayda var. 

Karadut, kansızlık sorunu olanlara da destek oluyor 

Karadutun içinde yok yok desek, sanıyoruz yanlış olmaz. Zira içeriğinde demir ve kalsiyum gibi önemli mineralleri de hatırı sayılır miktarda barındırıyor. İçindeki bu demir sayesinde de kansızlık sorunu yaşayanların yardımına koşuyor. 

Tabii ki tek başına bu konuda çok söz sahibi olduğunu söylemek güç, doğruya doğru ancak önemli bir destekçi olduğu da yadsınamaz bir gerçek. Bu nedenle hazır mevsimi de gelmişken ve bizimle çok kısa bir süre kalabiliyorken karadutun değerini bilmek ve onu bol bol tüketmek önemli. 

Karadut, vücudu birçok kanser türüne yakalanma riskinden koruyor, var olan hastalıkların iyileşmesine destek oluyor 

Kısa bir süre bizimle birlikte olan taze karadutları tüketmek için başlı başına bir sebep olan bu özelliği, yine karadutun güçlü antioksidan etkisi göstermesinden kaynaklanıyor. Vücudumuza giren serbest radikallerle mücadele edip onları vücudumuzdan uzaklaştırma yeteneği sayesinde karadutun birçok kanser türüne karşı dahi etkili olduğu söyleniyor. 

Vücudunuzu kanser gibi çağımızda oldukça yaygın olarak rastlanan bir rahatsızlıktan korumak için karaduttan destek almayı da ihmal etmeyin deriz. Yalnız baştan söyleyelim, karadut da dahil olmak üzere herhangi bir doğal üründen tedavi edici bir etki beklemek, yalnızca bir malzemeye dayalı alternatif bir tedavi yöntemi uygulamaya kalkışmak asla doğru değil. Bu nedenle eğer böyle bir rahatsızlığınız varsa mutlaka ama mutlaka doktorunuzun önerileri doğrultusunda hareket etmeli, karadut gibi doğal meyve ve sebzeleri ancak ve ancak vücudunuza destek olması adına yine doktorunuzun bilgisi dahilinde düzenli olarak tüketmelisiniz. 

Karadut sindirim sisteminin sağlıkla çalışmasına destek oluyor, kabızlık sorununun hızla geçmesini sağlıyor 

Karadut hem düşük kalorisi hem de bol miktarda besin lifi içermesi sayesinde sindirim ve boşaltım sisteminin de en iyi dostlarından biri desek yeri. İçerdiği yararlı maddeler sayesinde mideyi rahatsız etmeyen, bağırsakların düzenli çalışmasına destek olan karadut, ölçülü bir şekilde tüketildiğinde kabızlık sorununun hızlıca ortadan kalkmasına destek oluyor. 

Ancak dikkat, aşırı tüketimi ishal sorununa da neden olabiliyor, bu nedenle her yiyeceğe karşı olduğu gibi ona karşı da temkinli olmak ve aşırıya kaçmadan, ölçülü ve düzenli bir şekilde tüketmek gerekiyor. 

Karadut cildin yumuşacık ve pırıl pırıl olmasını sağlıyor, yaşlanma karşıtı bir etki oluşturuyor 

İçindeki A, E ve K vitaminleri başta olmak üzere sahip olduğu tüm yararlı maddelerle karadut, yalnızca iç organlarımıza değil cildimize de iyi geliyor. Vitaminlerle hücrelerimizin sağlıkla işlemesini sağlıyor, güçlü antioksidan özelliğiyle hücrelerimizin temizlenmesine ve yenilenmesine destek oluyor. Karadut, bu özellikleri nedeniyle yaşlanma karşıtı meyveler arasında da yerini alıyor. 

Doğal olarak daha ışıl ışıl, yumuşak ve sağlıklı bir cilt sağlıyor. 

Karadutun ağız ve diş sağlığını koruma konusunda da önemli roller üstlendiğini söylemeden geçmek olmaz 

Bu kadar faydasının yanı sıra karadut, kendisinden belki de hiç beklenmeyecek bir etkide daha bulunuyor ve ağız ve diş sağlığını koruyor. Bu özelliğinden faydalanabilmek için karadutun hem meyvesinin hem de yapraklarının kullanılması öneriliyor. Nasıl mı? Hemen anlatalım. 

Kaynatıp bir kenara aldığınız suyun içine bir miktar karadut meyvesi ve suyla güzelce temizlediğiniz karadut yapraklarını atıyor ve yaklaşık 8-10 dakika demlendiriyorsunuz. Bu demleme işlemi sonucu oluşan çayı süzerek içinden meyve tanelerini ve yapraklarını ayırıyor, elde ettiğiniz suyu soğutuyorsunuz. Oda sıcaklığa gelen su ile gargara yapıyor ve diş ve diş etleri başta olmak üzere tüm ağız sağlığınız için nefis bir iş yapmış oluyorsunuz. 

Bu gargaranın düzenli olarak kullanılması halinde diş etlerindeki kanamalardan ve iltihaplanmalardan, ağız içindeki yaralardan kurtardığı biliniyor. 

İbrahim Özdemir