DÜNYA DIYABET GÜNÜ

Gümüşhane Halk Sağlığı Müdürü Engin pehlivan, diyabetin, pankreasın yeterli insulin üretememesi veya vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu oluşan ömür boyu devam eden kronik bir hastalık olduğunu söyledi.

Pehlivan, yaptığı açıklamada, normal metabolizmada besinlerin, vücudun başlıca yakıtı olan şekere dönüşmek üzere bağırsaklarda parçalandığını belirterek, “Daha sonra bu şeker bağırsaklardan kana geçer ve kandaki şeker düzeyi yükselmeye başlar. Sağlıklı bireylerde kana geçen şeker pankreastan salgılanan insülin hormonu yardımıyla hücrelerin içine taşınır. Şayet insülin hormonu vücudumuzda olmazsa ya da etkisi bozulmuş ise şeker hücrenin içine taşınamayacağı için, şeker kanda artarak şeker hastalığı dediğimiz kan şekeri yükselmesi gelişmiş olur. Bu kan şekeri yüksekliği sürekli olarak devam edecek olursa sinir, göz, kalp, böbrek gibi organlarımızda zaman içerisinde ciddi bozukluklara neden olur” dedi.

TARAMA YAPILMASI ÖNEMLİDİR

Diyabet komplikasyonları için tarama yapılmasının tüm diyabet tiplerinin yönetiminde önemli olduğunun altını çizen Pehlivan, açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Diyabetli her iki kişiden biri tanı almadığı bilinmektedir. Bu durum kişileri sakatlık ve erken ölüme neden olan komplikasyonlara karşı elverişli hale getirmektedir. Diyabette tanının gecikmesi demek, tip 2 diyabetli bireylerin komplikasyonlardan en az biri ile karşılaşması anlamına gelir. Birçok ülkede diyabet körlük, kalp damar hastalıkları, böbrek yetmezliği ve alt ayak-bacak için en önemli nedenidir. Optimal sağlığı sağlamak için diyabetin etkin yönetiminde en önemli nokta; diyabet komplikasyonlarının taranmasıdır. 2015 yılında 415 milyon diyabetlinin üçte birinde göz hastalığı gelişmiştir. Diyabet ve komplikasyonlarının tedavisi birinci basamak sağlık hizmetlerinde başlamalıdır ve bu hizmetler diyabetik taramasını içermelidir. İyi diyabet yönetimi ve tarama ile diyabete bağlı görme bozukluğu ve körlük önlenebilir.”

MÜCADELEDE 5 AMAÇ

Türkiye Diyabet Programı 2015-2020”de diyabet hastalığı ile ilgili genel bilgiler özetlenmiş, diyabetin Dünya’da ve Türkiye’de mevcut durumu ortaya konmuş ve diyabetle etkin mücadele edilebilmesi için ulaşılması gereken 5 amacın belirlendiğine ifade eden Müdür Pehlivan, şunları kaydetti:

“Etkin diyabet yönetimi için politika geliştirmek ve uygulamak, diyabetin önlenmesini ve erken tanı konmasını sağlamak,  diyabet ve komplikasyonlarının etkin tedavisini sağlamak, çocukluk çağında diyabet bakım ve tedavisini geliştirmek, tip 2 diyabet ve obeziteyi önlemek ve diyabet ve diyabet programını etkin izlemek ve değerlendirmektir. Yaşam boyu süren bir hastalık olan diyabet tanısı konduktan sonra, yaşam tarzınızda zaman zaman sizi oldukça zorlayacak değişiklikler yapmak zorunda kalırsınız. Bu değişiklikler sadece sizin değil, aynı zamanda ailenizin de yaşamını etkileyen bir boyutta olabilir.”

DİYABETTE TEDAVİ

Diyabet tedavisinin amacı kan şekeri kontrolünü sağlayarak diyabetin seyrinde gelişebilecek bozuklukları önlemek veya geciktirmek olduğunu vurgulayan Pehlivan, “Böylece yaşam kalitenizi yükseltmektir. Diyabette bu amaca yönelik olarak tedavi, sağlıklı beslenme ve egzersiz, ilaçlar ve egzersiz, sağlıklı beslenme, insülin tedavisi ve egzersiz ile sağlanabilmektedir. Diyabet, yaşamınızda başta beslenme planınız olmak üzere bazı değişikliklerin oluşmasını gerektirmektedir. Kan şekerini oluşturan asıl kaynak besinler olduğu için sağlıklı beslenme diyabette tedavinin temelidir” dedi.

SAĞLIKLI BESLENME

“Sağlıklı beslenmek için vücudun ihtiyacı olan öğeleri içeren besinleri yeterli miktarlarda ve öğün içinde dengeli bir şekilde tüketmeniz gerekmektedir” ifadelerini kullanan Pehlivan, açıklamasını şöyle tamamladı:

“ Sağlıklı beslenmek için ihtiyacımız olan öğeler ve bu besin öğelerini alacağınız temel yiyecek kaynakları şunlardır:  Karbonhidratlar (tahıllar, un ve undan yapılmış yiyecekler, kuru baklagiller, patates, sebze ve meyveler, süt, yoğurt), Protein (et, yumurta, peynir, süt, yoğurt ), yağ (yağ ve et, yumurta, peynir, süt, yoğurt gibi yağ içeren yiyecekler), vitamin ve Mineral (sebze ve meyveler başta olmak üzere tüm yiyecekler), posa (sebze, meyve, kuru baklagiller ve tam taneli tahıllar). Sağlıklı beslenmek için her gün çeşitli besinler tüketiniz. Çünkü her bir besinin içindeki besin öğesi farklıdır.Sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek için vücudunuzun gereksinimi olan besin öğelerini ancak yiyecekleri çeşitlendirerek, yeterli bir şekilde sağlayabilirsiniz. Halk Sağlığı Müdürlüğü olarak İlimiz Toplum Sağlığı Merkezleri bünyesinde diyabet ilgili eğitim ve kan şekeri ölçümleri yapılması, kan şekeri seviyesi anormal bulguların uzman hekime yönlendirilmesinin sağlanması ve böylece diyabet konusunda farkındalık oluşturulması hedeflenmektedir.”