ARAKÖY EKMEĞİ DÜNYA MARKASI OLUYOR

ARAKÖY EKMEĞİ

DÜNYA MARKASI OLUYOR

TV8 ekranlarında yayınlanan ve izlenme rekorları kıran Masterchef Türkiye programında dünyaca ünlü ekşi maya araştırmacısı Belçikalı Karl De Smedt, bugüne kadar yediği en iyi ekmeklerden birisinin Gümüşhane ekmeği olduğunu söyledi.

Ekşi maya ekmek üzerine kütüphane kuran ve dünyanın her noktasında bu konuda araştırmalar yapan Belçikalı şef Karl De Smedt’in Gümüşhane ekmeğiyle ilgili sözleri programa damga vurdu.

Daha önce ekşi mayalı ekmek araştırması için birden fazla kez Gümüşhane’ye gelen ve Türkiye’de ekmek üzerine ekol isimlerden birisi olan Hakan Doğan aracılığıyla geldiği Gümüşhane’de Kürtün ilçesine bağlı Araköy köyünde Ali Bodur’un fırınında yediği ekmeği bugüne kadar yediği en iyi ekmeklerden birisi olduğunu ifade eden Karl De Smedt’in sözleri sosyal medya platformlarında da gündem oldu.

Ünlü şefler Mehmet Yalçınkaya, Somer Sivrioğlu ve Danilo Zanna’nın jüri üyeliğinde gerçekleştirilen programa konuk olan Belçikalı Karl De Smedt’in aralarında Gümüşhane’den götürülen ekşi mayanın da olduğu ekşi maya kütüphanesinden de görüntüler verildi.

Programda konuşan Belçikalı Karl De Smedt, “Dünyanın her köşesindeki ekşi mayaları topluyoruz ve onlar üzerinde araştırmalar yapıyoruz. Bu beni bütün dünyayı gezip, ekşi maya toplayıp onların nasıl yapıldığını, kimin yaptığını araştırmaya yönlendiriyor. Bunların hepsini bir araya getirip üzerinde çalışmalar yaptığımız bir kütüphanemiz var. Ekşi maya kütüphanesi. Kar amacı gütmeyen bir kuruluş” dedi.

Ekim 2019'da kamera ekibiyle Türkiye’ye geldiğinde Bursa'da fırınları olan ve daha önce Gümüşhane’ye birkaç kez gelen Hakan Doğan'la buluştuğunu anlatan Belçikalı Karl De Smedt, “Bunları araştırmak için bir araya geldik. Bu görevimiz için Türkiye'nin güneyine, Uşak'a, Trabzon'a gittik. Bursa'ya gittik. Gümüşhane'ye gittik. Keşfettiğim bir fırın vardı. Yediğim en iyi ekmek diyemem çünkü diğer insanlara saygısızlık olur. Ama gönülden söylüyorum ki şu ana kadar yediğim en iyi üç ekmek arasına girer. Bu inanılmaz. Yüzde 100 ekşi mayalı” ifadelerini kullandı.

Kentin 11 coğrafi işaretli ürünlerinden olan Gümüşhane Ekmeği ve Kürtün Araköy Ekmeği’nin dünyaca ünlü bir uzman tarafından övüldüğü programın görüntüleri sosyal medyada Gümüşhaneliler tarafından en çok beğenilen ve paylaşılan görüntüler oldu.

TÜRKİYE TANIDI, ŞİMDİ DE DÜNYA TANIYACAK

Gümüşhane’nin Kürtün ilçesine bağlı Araköy köyünde Ekmekçiler Mahallesi sakinleri, bir asra yakın süredir taş fırında ekmek yapıyor. Uzun süre bozulmama özelliğine sahip coğrafi işaret belgeli Araköy Ekmeği siparişlere göre Türkiye’nin her tarafına gönderilebiliyor. 

Yıllar önce taş fırında pişirilerek at sırtında Güvende, Kazıkbeli, Kadırga ve civar yaylalara götürülerek “Gara Ekmek” veya “Harç Ekmeği” adıyla satılan atadan kalma ekmekler Kürtün baraj gölünün kıyısında yer alan Araköy köyünde bir sektöre dönüşürken, Doğube Mahallesi'nin adı da ‘Ekmekçiler' Mahallesi olarak değişti.

Köyde hayvancılığın azalmasıyla birlikte geçim kaynağı tamamen Araköy ekmeği haline geldi. Ekmekçilik yapan ailelerde 7'den 70'e kadınından erkeğine herkes bu işle meşgul oluyor. Günün 24 saati bacası tüten fırınlar nedeniyle mahalle ve köy buram buram ekmek kokuyor.

Yaklaşık 100 yıllık ekşi maya, su, un ve tuz kullanılarak yapılan Araköy ekmeğinin her biri 4 kilogram gelirken, bir tanesi normal bir ailenin 7 günlük ekmek ihtiyacını karşılayabiliyor.

Bayatlamadan bir hafta durabilen ekmek ayrıca dolapta saklandığında bu süre 6 aya ulaşıyor. Odun ateşinde taş fırında pişirilen ekmekler Türkiye'nin dört bir tarafına hem yaş hem kuru olarak gönderiliyor.

Mekke’den Güney Kore’ye, ABD’den Almanya’ya kadar gönderilen ve 200 derecelik fırında yaklaşık 4 saat boyunca pişen ekmekler özellikle Doğu Karadeniz sahilindeki illerde yoğun olarak satılırken, Gümüşhane bölgesinde ise kuru ekmek diye tabir edilen el kırması peksimet şeklinde daha çok satılıyor.

“Bu ekmek Mekke’ye kadar gitti, hacılar yanlarında götürdüler”

Köye gelen ziyaretçilerin köyün tamamının ekmek kokması nedeniyle şaşkınlık yaşadığını dile getiren 20 yıllık Araköy ekmeği ustası Ersoy Tozlu (36), “Burada dede mesleğimizi devam ettiriyoruz. 20 yıldır bu mesleği yapıyorum. Araköy ekmeği dedelerimizin zamanında hayvanlarla götürüp çarşıda sattığı ekmeklerdi. İlk önce kendi ihtiyaçlarını karşılayıp daha sonra bunun ticaretine başlamışlar. Ulaşım zor olduğu için hayvanlarla çarşıya götürerek sepetler içerisinde satmaya başlamışlar. O dönemden gelen bir gelenek oldu bizim için de. Köyümüzde hayvancılık yapanlar çok azaldı, bizim mahallemizin geçim kaynağı tamamen bu ekmeğe bağlı. Mahallenin adı da Ekmekçiler mahallesi. Ben Türkiye’nin birçok şehrine ekmek gönderiyorum. İstanbul’a, Bursa’ya, Zonguldak, Ankara, kargolarımız her tarafa gidiyor. Bu ekmek Mekke’ye kadar gitti, hacılar yanlarında götürdüler. Dışarıdan gelenler köyde ekmek kokusu olduğunu söylüyor. Çünkü sabah erkenden fırınlar yanıyor ve üretim başlıyor. Öğle saatlerine doğru daha da yoğun oluyor koku. Ben ömrüm yettiğince bu mesleği sürdüreceğim. Bu köy buram buram ekmek kokuyor, kokusunu alıp fırına gelip alanlar oluyor” dedi.