YEŞİL YOL TARTIŞMASI

Yeşil yol çalışmaları ile Samsun ilinden başlanarak Artvin iline kadar Doğu Karadeniz bölgesinin önemli yaylalarını birleştiren standart bir ulaşım aksı oluşturmaktır. Oluşturulan bu ulaşım ağı ile bölgede yayla turizmini canlandırmak hedeflenmektedir.

Gümüşhane’de Yeşil Yol güzergahı uzunluğu 686 kilometre olup yolun 303 kilometresi kara yoludur. Kalan 383 kilometre yol Özel İdare yol ağında olup bu yolun 93 kilometresi asfalttır. Bu güzergahta yarma dolgu çalışması yapılması planlanmamaktadır. Kalan 290 kilometre yolun 43 kilometresinde yarma dolgu çalışması bitirilmiş veya çalışmalar devam etmektedir. 239 kilometresinde ise standart geliştirme çalışması yapılması planlanmaktadır.

Güzergah değişikliği yapılmadı

Özel idare yol ağında bulunan 383 kilometre yolun 275 kilometresinde güzergah değişikliği yapılmadan standartlarının geliştirilmesi amacıyla yarma, dolgu, sanat yapıları ve bulundukları rakıma uygun üst yapılarının yapılması planlanmaktadır. Gümüşhane’de, Yeşil Yol kapsamında 8 kilometre ham yol çalışması yapılacak olup, Kürtün sınırları içinde Yeşil Yol çalışmalarının, Örümcek Ormanlarına zarar vermeden koruma alanının dışına alınması için 4 kilometre civarında yeni güzergah açılmaktadır. Geri kalan 4 kilometrelik ham yolun büyük bir kısmı Gülaçar Köyü Şiran İlçesi bağlantısı ve kalan küçük bir kısmı da yol eğiminin yüksek olduğu bölgelerde lokal olarak güzergah değişikliklerinde kullanılacaktır.

Geçen yıl sonu itibariyle Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından Yeşil Yol çalışmaları için Gümüşhane iline tahsis edilen ödenek miktarı 11 milyon 300 bin lira olup, ödeneğin 10 milyon 44y bin lirası harcanmış ya da sözleşmeye bağlanmış olup kalan 853 bin lirası ile Camiboğazı Yaylasında parke çalışması ve proje çalışması yapılması planlanmaktadır.

2014 yılı sonuna kadar gelen ödenekler ile Kazıkbeli, Güvende, Erikbeli, Kadırga ve Taşköprü yaylalarında 19 bin 340 metrekare doğal taş parke çalışması, 42 kilometre yolda yarma dolgu sanat yapıları ve kısmen üst yapı çalışmaları ile 12 kilometre asfalt çalışması yapılmıştır.

2015 yılı itibariyle Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından Yeşil Yol çalışmaları için Gümüşhane iline 5 milyon lira ödenek tahsis edilmiş olup bu ödenek ile Gümüşhane Merkez Süleymaniye Mahallesi yol altyapı ve üst yapı yapım işi ve Gümüşhane Kürtün ilçesi Söğüteli-Kazıkbeli arası beton yol yapım işinin yapılmasına karar verilmiş ve ihale aşamasına gelinmiştir.

“Kirletmediğimiz yer yok”

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cantürk Gümüş, yol giden tüm yaylaların betonarme binalarla dolduğunu, 450’ye yakın yaylası bulunan Gümüşhane’de yaylaların yayla olmaktan çıktığını belirterek, “Bugün baktığımızda, Kazıkbeli, Kadırga, Güvende, Erikbeli, Taşköprü gibi ünü sadece il dışına değil, ülke sınırlarının dışına çıkmış yaylalarımıza yayla demek mümkün değildir.  Araç giden tüm yaylalarımız betonlaşmıştır. Kanalizasyonları bile yok. Her taraf kirletilmiş. Su kaynaklarımız kullanılmaz durumdadır. Yaylalardan, köylerden denizlere kadar kirletmediğimiz yer yok” dedi.

“Yol gitmeyen yaylalar kaldı”

“Kala kala elimizde köylerden yol gitmeyen yaylalarımız kalmıştı, onu da Yeşil Yol projesi ile yok etmeye çalışıyoruz. Yol gidecek olan yaylalarımıza otel yapacaklar. Alanlar daha da genişleyecek. Dolayısıyla içme suyu kaynaklarımız da yok olacak, yok edecekler, bu kaçınılmaz olacak. Bu üzüntü verici bir durumdur. Öte yandan şunu söyleyebilirim, biz bir takım doğal alanları, gelecek nesillerimizde yararlansın diye milli park ilan ediyoruz. En az bir hektar büyüklükte olsun. Yalnız doğal yaşamını sürdürebilecek özgür bir alanı olsun diye 1 hektar alan olsun diyoruz. Milli parklar bile 300- 500 hektarlık alanlar bile çeşitli yollarla bölünüyor.”

“Doğal alanlar küçülecek”

“Yayla alanları da yol yaptığınız zaman, otomatikman çeşitli bölümlere ayırıyorsunuz, doğal alan küçülüyor. Yabanıl yaşam için çok tehlikeli bir durum ortaya çıkıyor. Kuşlar olmasa insanlar olmaz, sadece kuşlar olmazsa insanlar olmaz. Neden biliyor musunuz kuşlar böceklerle beslenirler, kuşlar olmasa böcekler insan oğluna yaşamı zehir eder. Böcekler meyvelerin tarım ürünlerinin döllenmesini sağlar, onlar olmasa da insanlar yaşayamaz. Doğa denge halindedir, yabanıl yaşam bir fantezi değildir, insanlığın kendisi için önemlidir.”

“Doğa katlediliyor”

“ Bu yolu kim planlamış, kimse bilmiyor, rant amaçlı olarak birisi kaynaklarımızı sömürmeye çalışıyor. Hiç önceliği olmayan bu yatırım için doğa katlediliyor. Çok üzüntü verici bir durum. Ekolojisi bozulmayan tek yerler buralardı, bırakın buralar da baki kalsın. Mecbur muyuz bu yolu yapmaya. Yaban hayvanları bırakın orada özgürce dolaşsın. Temiz su kaynaklarımıza dokunulmasın. Yaylara yapılmış  yollara bir bakın, bunları da devlet yapmış. Yollar berbat halde, topraklar erozyonla yok oluyor. Örümcek ormanlarını neden koruma alanı ilan ettik, şaka mı yapıyorlar. Kınama değil de gülme safhasındayım. Doğruysa eğer biri doğruluğunu anlatsın, bunu planlayan insanlar gelsin savunsun. Yeşil Yol Projesini savunacak kimse yok, onlar bile utanıyorlar.”

“Polonya örneği Gümüşhane’de uygulanabilir”

Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sezai Ercişli de “Proje ile ilgili çok fazla bir şey söylemek istemiyorum ama takip ettiğim ve okuduğum kadarıyla çok iyi bir proje olduğunu biliyorum. Genel hatları itibariyle bölge için kalkınma öncelikli bir proje. Doğayı tahrip etmeden, bölgedeki yaylaları birbirine bağlayacak bir proje. Gelecek olan yerli ve yabancı turistlere çeşitli aktiviteler sunulabilecek.  Turist sadece Karaca Mağarası için Gümüşhane’ye gelmez. Karaca Mağarasının yanında başka aktiviteler sunmanız gerekiyor. Polonya örneği Gümüşhane’de de yapılabilir. Polonya örneği kapsamında köylere, yaylalara ziyaretler düzenlenerek doğal hayatın tanıtımı yapılabilir. Bunun yanı sıra doğal hayat içerisinde doğal ürünler ve yöresel yemekler ikram edilebilir. Tüm bunlar yapılırken üstün akıl kullanılmalı ve doğa tahrip edilmemelidir” diye konuştu. Arka planda tuzu kuru olanlar var

Gümüşhane Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) Başkanı İsmail Akçay, “Son günlerde Yeşil Yol Projesine karşı, belirli bir bölgede bir direniş sergileniyor. İnanıyorum ki bu Yeşil Yola karşı direnenlerin arka planında olanları tuzu kuru olanlardır” dedi.

“Onlar için memleketin kalkınması gibi bir dertleri yok. Onlar memleketleri ile dertlenmeyi bir sorumluluk olarak düşünmüyorlar. Bizim, Türkiye Cumhuriyeti olarak önümüze koyduğumuz büyük hedefler. Fert başına 25 bin dolar gelir, 500 milyar dolar ihracat, 2 trilyon dolar gayri safi milli hasıla, dünyanın 10. büyük ekonomisi olmak gibi önemli hedeflerimiz var. Bu hedefleri yakalayabilmenin yolu çalışmaktır. Yan gelip yatarak, yapılan her şeye yanlış diyerek bunları başaramayız. “

Pastayı büyütmeliyiz

“Türkiye Cumhuriyeti olarak, her yıl 1 milyona yakın insanımıza iş bulmak zorundayız. Yatırımları yaparken tabana da inmemiz lazım. Bizim petrol yataklarımız yok, zenginlik kaynağımız yok. Bu durumda biz mevcut pastayı büyüterek, insanların gelir düzeyini yükseltmeliyiz. Bunlardan biri de Yeşil Yol projesidir. Bu proje ile bölge insanımızın refah seviyesini, gelir seviyesini yükseltmek hedeflenmiştir. Biz tarihi doğal ve kültürel zenginliklerimizi işlemek zorundayız. Esas hedef insanımızın mutluluğu, refah seviyesinin yükselmesi.dir”

Önce insan sonra çevre

“Bunları yaparken önce insan sonra çevre diyoruz. Bizim milli eğitim programına da insan ve çevre diye bir dersin okutulması lazım. Küçük olsun benim olsun mantığı sığ bir düşüncedir. Hâlbuki biz dünyaya açılmayı hedeflemiş bir ülkeyiz. Yeşil Yol ve benzeri altyapı çalışmalarının tamamı insanımıza hizmet etmek için yapılan projelerdir. Zenginlik olursa huzur ve barış olur. Bundan dolayı bu projelere sahip çıkmamız lazım. Ülke ve bölge olarak, var olan tabiat ve kültürel güzelliklerimizi iyi değerlendirmemiz lazım. Yöresel ve bölgesel zenginliklerimizi küresel zenginliğe dönüştüremezsek, ülkeyi fakirliğe mahkum ederiz.”

Yeşil Yol, kalkınmanın yoludur

“ Yeşil Yol bölgenin kalkınmasının yoludur. Yol medeniyettir, yol güçtür. Yeşil Yolun, büyük bir kısmı şu anda çok kötü şartlarda devam ediyor. Bu projede asıl olan mevcut yolların rehabilitasyonudur. Şunu da bilmemiz lazım, doğayı olumlu veya olumsuz yönde etkileyen tek varlık insandır. Biz doğayı olumlu yönde etkilemeyi hedefleyen projeler ortaya koymak zorundayız. İş yaparken mutlaka bir takım sorunlarla karşılaşırsınız, zarar verdiğiniz yerlerde olabilir. Önemli olan projede yararın zarardan fazla olmasıdır. Büyük bir oranda elde edilecek fayda çoksa, o projenin yapılması lazım. Biz yaptığımız yatırımlar sonucunda insana ve doğaya en az zararı vererek iş yapabiliyorsak o zaman doğru iş yapıyoruz demektir.”

Yeşil Yoldan vazgeçmek niyetinde değiliz

“ Yeşil Yol, bölge ve ülke için çok önemlidir. Örneğin Canca Kalesi, kısmen Osmanlı akçelerinin basıldığı bir yer, yürüyerek çıkılabilir mi? Bu yola nasıl karşı çıkabiliyorsunuz? İnsanlar tozun toprağın içinde mi seyahat etsin? Biz böyle düşünmüyoruz, insanımızı yeşille buluştururken sağlıklı bir buluşma alt yapısını hazırlamak yöneticilerimizin görevidir. Biz onların yanındayız, ülkemize ve bölgemize yapılan güzel projelerin yanındayız. Zaman zaman itirazlar olacak, onlara da katılmamakla düşüncelerine saygı duyuyoruz. Ancak projemizden vazgeçmek niyetinde değiliz.”

STK’lardan destek

Öte yandan, Gümüşhane’de 28 sivil toplum kuruluşu ortak bir açıklama ile Yeşil Yol’un bir vizyon projesi olduğunu belirterek, projeye sonuna kadar destek verdiklerini açıkladı.

Şehrin önde gelen sivil toplum kuruluşlarının imzası bulunan açıklamada Karadeniz’de 8 ili kapsayan Yeşil Yol’un 2 bin 600 kilometrelik önemli bir proje olduğu ve amacının da ulaşımda kolaylığı sağlamak ve bölgedeki kalkınma unsurlarını harekete geçirmek olduğu hatırlatıldı.

Yeşil Yol projesinin Cumhuriyet tarihi boyunca Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin Karedeniz Bölgesi’nde uyguladığı en önemli vizyon projelerden birisi olarak nitelendirilen açıklamada, proje ile bölge insanının yıllarca zorlu Karadeniz coğrafyasında yaya olarak çileli yolculuklarla ihtiyacını giderdiği kuş uçmaz, kervan geçmez bölgede, 21. yüzyıl konforuna sahip modern bir yolun bölge insanına sunumunun hedeflendiği belirtildi.

“Kaos çıkarmak istiyorlar”

Art niyetli kişilerin Karadeniz’de “Gezi Parkı” örneği sergileyip kaos çıkarmak istedikleri dile getirilen açıklamada, şöyle denildi:

“Yeşil Yol projesine karşı çıkmanın Karadeniz insanının, devlet imkanlarından yararlanmasına, refah ve mutluluğuna karşı çıkmakla eşdeğerdir. En önemli endişemiz ise bölge insanının masumiyetinden istifade edecek bazı art niyetli kişilerin bölge halkının arasına girerek Karadeniz’de bir Taksim Gezi Parkı Olayları örneği sergileyip kaos çıkarma endişesidir. Karadeniz Bölgesi’nin, ülkenin hangi noktasında ve hangi yönünde olduğunu bile bilmeyen, bölge dışı sözde ‘yeşil’ savunucularının, bu kez de ‘Yeşil Yol Projesi’ bahanesi ile yaptıkları ve yapmayı düşündükleri eylem, tahrik ve provokasyonlara Karadeniz insanı alet olmayacaktır. Hak arama gerekli ise, bunun yolu, devlet prosedürü içindeki meşru hak arama mercileri ve bağımsız Türk mahkemeleridir.”

“Yeşil Yol, vizyon projedir”

“Yeşil Yolun özelde Karadeniz insanına, genelde ise Karadeniz bölgesinin dünyayı hayran bırakan yeşiline tüm dünya insanlarının ulaşmasını kolaylaştıracak önemli bir projedir. İnsanlara ve insanlığa hizmet eden ve kamu yararı olan bir çalışmayı, çeşitli varsayım ve faraziyelerle engellemeyi, insanlığı engellemek olarak görüyoruz. Hele hele ‘Vatan, Millet, Devlet, Bayrak’ gibi milli duyguların en üst noktada bulunduğu Karadeniz Bölgesinde, insanları gerçek dışı algı operasyonları ile devletle karşı karşıya getirme gayretleri, ‘Yeşili Koruma’ masum mantığının kötü niyetlere alet edilmesinden başka bir şey olmayacaktır. Ve son söz olarak diyoruz ki ‘Yeşil Yol Projesi’, Türkiye Cumhuriyeti’nin, Karadeniz’de bir vizyon projesidir. Gümüşhane’mizin ve Karadeniz’deki diğer yedi ilimizin geleceğine olumlu damga vurarak bölgenin makus talihinin yenilmesine katkı sağlayacak bu vizyon projeyi çok önemli bir fırsat görüyoruz. Bu nedenle, Gümüşhane STK’ları olarak bu projeye sonuna kadar destek veriyoruz.”

Açıklamaya imza atan STK’lar şöyle: Gümüşhane Kent Konseyi, Gümüşhane-Bayburt Bölge Barosu, Memur-Sen Gümüşhane Şubesi, Türkiye Kamu-Sen Gümüşhane Şubesi, İHH Gümüşhane Şubesi, İlim Yayma Cemiyeti Gümüşhane Şubesi, Gümüşhane Tüketici Ve Çevre Haklarını Koruma Derneği, Gümüşhane Gazeteciler Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışma Derneği, Gümüşhane Engelliler Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışma Derneği, Diyanet Sen Gümüşhane Şubesi, Gümüşhane Yağmurdere Vadisi Köyleri Yardımlaşma Ve Dayanışma Derneği, Gümüşhane Eğitim Ve Kültür Derneği, Gümüşhane İktisadi ve Kültürel Kalkınma Derneği, Anadolu Gençlik Derneği Gümüşhane Şubesi, Beyaz Ay Derneği Gümüşhane Şubesi, Gümüşhane Köy Ve Mahalle Muhtarları Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, Vakıfay Derneği Gümüşhane Şubesi, Ensar Vakfı Gümüşhane Şubesi, Gümüşhane Kültür, Eğitim ve Gençlik Derneği, Gümüşhane Dağcılık Doğa Sporları Gençlik ve Spor Kulübü Derneği, Gümüşhane Dostlar Eğitim Kültür Sanat Dayanışma Ve Yardımlaşma Derneği, İkisu Tarsun Artabel Vadisi Köyleri Yardımlaşma Ve Dayanışma Derneği, Torullular Sosyal Yardımlaşma Dayanışma Kültür ve Tanıtım Derneği, Gümüşhane Kadın Aile ve Toplum Derneği.

İbrahim Özdemir-Figen Tok