YAYLALAR ŞENLENDİ

Orta Asya'da hayvancılıkla uğraşan Türkler, yaklaşık 5 bin yıl önce hayvanlarına otlak bulmak için boyalarla süslediği, zil taktığı koyun, keçi ve inekleriyle havaların ısınmaya başladığı bahar başlangıcında kışlak denilen daha alçak kesimlerden yaylak olarak adlandırılan yüksek kesimlere göç ederdi. Kış yaklaştığında ise halk hayvanlarıyla kışlaklara dönerdi.

Orta Asya'dan Anadolu'ya göç eden Türk boyları hayvancılığa bağlı bu yaşam tarzlarını Anadolu'da da sürdürdü. Zamanla zorluğu, ekonomik sıkıntılar ve modern yaşama olan hevesin de etkisiyle terk edilmeye başlanan gelenek, geçmişe göre çok daha az yapılmasına rağmen halen Anadolu'nun bazı bölgelerinde yaşatılıyor.

Günümüzde özellikle Doğu Karadeniz'de havaların ısındığı mayıs ve haziran aylarında "vargel" çiçeklerinin açmasıyla koyun ve inekleri ile yaylaya çıkan besiciler, havaların soğuduğu eylül, ekim ve kasım aylarda ise "vargit"lerin açmasıyla köylerine iniyor.

Yayla Zengini Gümüşhane

Kadırga, Kazıkbeli, Erikbeli, Güvende, Taşköprü gibi 450’ye yakın yaylası bulunan Gümüşhane’de özellikle Trabzon ve Giresunlu göçer yaylacıların akınına uğruyor. Kadırga, Erikbeli, Taşköprü gibi yaylaları Trabzon ve Giresunluların kullanmasına karşın Kürtün ilçesi sınırları içerisinde bulunan Güvende Yaylası’nı ise Kürtünlü göçerler kullanıyor.

Yaylaların Yeşil Dokusu Mest Ediyor

Büyükbaş hayvanların yanı sıra özellikle yüzlerce koyunun yaylanın yeşil dokusu üzerindeki görüntüsü görenleri mest ediyor. Yayla mevsiminin başlamasıyla birlikte koyun besiciliği yapan vatandaşlar yaylaları mesken tuttu. Kadırga, Kazıkbeli, Güvende, Taşköprü Yaylası ve diğer yaylara akın eden koyun sürüleri, yaylaları ziyaret eden yerli ve yabancı turistlerin büyük ilgisini çekiyor. Yaylanın yeşil dokusu üzerinde uzaktan bakıldığında hoş bir görüntü bırakan koyun sürüleri görenleri adeta mest ediyor.

Sürünün Yanından Ayrılmak İstemeyenler Var

Koyun besiciliği yapan Kazım Ceylan, yaylalara gelen yerli ve yabancı turistlerin koyun sürülerine büyük ilgi gösterdiğini belirterek, “Hayatlarında ilk kez koyun gören bile var. Koyunların ve koyun yavrularının şirin görüntüsü gören herkesi mest ediyor. Saatlerce fotoğraf çekip, sürünün yanından ayrılmak istemeyen de var” dedi.

Bayram Sonrası Yayla Göçü Hızlandı

Ramazan Bayramı sonrası artan hava sıcaklıklarıyla birlikte yaylalara göçler de hızlandı. Küçükbaş hayvanlarını sürüler halinde yaylalara götüren vatandaşlar, büyükbaş hayvanlarını ise kamyonlarla yaylalara naklediyorlar. Kamyonların üzerine binen yaylacılar açık havada kamyonun üzerinde yaylaya göç etmenin her ne kadar tehlike oluştursa da kendileri için ayrı bir serüven olduğunu ifade ediyorlar.

Betonlaşma Sürüyor

Gümüşhane sınırları içerisinde bulunan yaylalar, Trabzon ve Giresunlular tarafından kullanılmasına karşın hızla artan betonlaşma yapının önüne de geçilemiyor. Özellikle Kazıkbeli, Kadırga ve Taşköprü gibi çok sayıda yaylaya adeta villa tipi yapılan betonarme yapıların sayısı hızla artıyor. Yapılan yapılarla birlikte yaylaların doğal dokusunun tahrip edildiği gözden kaçmıyor. Bu tür yapılaşmanın önü alınmazsa yaylaların birer ilçe ve şehir haline döneceğinden, yeşil dokunun kaybolacağından endişe ediliyor.

İbrahim Özdemir-Figen Tok