TORUL KALESİ’NDE BİR İLK

Gümüşhane’nin Torul ilçesindeki Torul Kalesi’nde bir ilk gerçekleşti. Kale, ilçeye bağlı Büyükçit köyü nüfusuna kayıtlı ancak İstanbul’da kamu görevi yapan Yaşar Özel ile Torul ilçesinde eşi gibi kamu görevi yapan Trabzon’un Tonya ilçesinden Kevser Yeşilbaş’ın nikahlarına tanıklık etti.

Birlikte Karar Verdik

Yaşar Özer, gazetemize yaptığı açıklamada, tarihi Torul Kalesi’nde nikahlarının kıyılmasına Kevser Yeşilbaş ile birlikte karar verdiklerini belirterek, “Çok güzel oldu, böyle tarihi bir kalede bir ilki gerçekleştirmekten de büyük mutluluk duyduk” dedi.

Çok Güzel Çalışma Yapıldı

Torul Kalesi’nde gerek Torul Belediye Başkanlı gerek Torul Orman İşletme Müdürlüğü gerekse Gümüşhane Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğünün çok güzel çalışma yaptıklarını ifade ederek, “Henüz çalışmasal sürüyor ama Kevser ile birlikte bir ilki gerçekleştirmenin bize kısmet olmasını istedik. Torul Belediye Başkanı Sayın Nidai Köroğlu da isteğimizi geri çevirmeyerek, Torul Kalesi’ne kadar gelerek nikahımızı kıydı. Kendisine de ayrıca teşekkür ediyoruz” diye konuştu.

Kalenin Tanıtımına Katkı Koymak İstedik

İzine geldiğim zamanlarda arkadaşlarımızla birlikte Torul Kalesi’ne sıkça çıktıklarını anlatan Özel, şunları söyledi:

“Arkadaşlarıma kısmet olursa nikahımı burada kıydırmak istiyorum, demiştim. Çocukluğumdan beri kaleyi çok iyi biliyor, tırmanarak çıktığımız çok olmuştu. Yolu yapılmış, kamelyalar konulmuş, kayalıklar kırılarak çok güzel bir alan oluşturulmuş. Emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Nikahımızı burada kıydırmakla, hele ilk kez bizim nikahımızın kıyılması ile Torul Kalesi’nin tanıtımına da katkı koyduğumuzu sanıyorum.

Ömür Boyu Unutmayacağız

Kevser Yeşilbaş ise, böyle tarihi tanıklık etmiş bir meydanda nikahlarının kılınmasını ömür boyu unutmayacaklarını belirterek, “Hele bu ilk kez bize nasip olması ise büyük bir anlam taşıyor. Böyle tarihi bir mekanda ilk kez bizim nikahımızın kılınmasını unutmak mümkün mü” şeklinde konuştu.

Benim İçin de Bir İlk

Torul Belediye Başkanı Nidai Köroğlu ise, Özel-Yeşilbaş çiftinin kendisine gelen teklifi çok olumlu karşıladığını ifade ederek, “Ben de kalemizde ilk kez bir nikah kıymış oldum. Asırlar öncesi kurulmuş olan Kalemizde nikah kıymak çok ayrı bir duygu. Bana bu duyguyu yaşatan Özel ve Yeşilbaş çiftine ayrıca teşekkür ediyorum. Kalemizde nikah kıymakla, kalemizin tanıtımına da önemli bir katkı sağlamış oldular” açıklamasında bulundu.

Başkan Köroğlu, nikah kıyımından sonra evlenme cüzdanını Kevser Yeşilbaş’a vererek ömür boyu mutluluklar diledi.

TORUL KALESİ İLE İLGİLİ BİLDİLER

Trabzon - Gümüşhane- Bayburt - Erzurum yolu üzerinde bulunan ve M.Ö. ki yıllarda kurulduğu anlaşılan Torul bu cihetle tarihi öneme haizdir. 1V. Haçlı Seferi sırasında Trabzon'u ele geçiren Cenevizliler Torul'u da alarak ilçenin birçok yerinde kaleler ve haberleşmede kullanılan ateş kuleleri inşa etmişlerdir. Torul Kalesi de bunlardan birisidir.

 Orta Khaldiya olarak anılan Torul madenleri ve ormanlarıyla ün yapmış olup sarp ve geçit vermeyen kayalıkları nedeniyle sığınma yeri olmuştur. Sellay Clavijo yörede eşkıyalar tarafından yollarının kesildiğini ve yolculardan zorla para alındığını anlatmaktadır. Yine Bizans İmparatorluğuna bağlı olarak görev yapan Torul yöneticileri geçimlerini yasal olmayan yollardan sağlıyorlardı.

 Bölgede Türkler ilk defa 1048 yıllarında doğudan gelen Türkmen kitleleriyle görülmüştür. Orta Asya' dan başlayan kitle halindeki göçler münasebetiyle çeşitli Türk oymakları genellikle batıya doğru ilerlemişlerdir. Bölgeye gelen ilk Türk boyu Çepniler’dir.

Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey'in kuzeydoğu seferi sırasında otağını Torul'da kurmasına izafeten önceden Ardasa diye anılan ilçeye Torul denmeye başlanmıştır.

 Torul Otlukbeli Savaş’ından (1473) sonra Osmanlılarla anlaşan Uzun Hasan'ın ölümü üzerine, 1478' de Amasya Sancak Beyi Şehzade Bayezid'a verilen emir üzerine Şehzadenin Lalası Rakkas Sinan Bey tarafından alınmış, Tirol (Torul) Beyi Erzincan' a kaçmıştır.

 19.yüzyılın ilk senelerinde yazıldığı anlaşılan Osmanlı Devleti'nin idari taksimatına dair bir defterde Gümüşhane'nin nahiyesi olarak gösterilmiştir. 1886 tarihli salnamede Torul, Gümüşhane Sancağı'nın kazası olmuştur. 1890'da Trabzon'un kazası olarak gösterilen Torul'da 1893' de yapılan sayım sonuçlarına göre 36 bin 137 kişi olup Gümüşhane sancağının en büyük kazasıydı. Cumhuriyet döneminde Gümüşhane'ye bağlı bir ilçe merkezi olmuştur.

 1916'da Rus ve Ermeniler tarafından işgal edilen Torul 1918 yılında Gavur (Muşgene) Dağları eteklerinde başlayan mücadele ile Kankana denilen yerde kanlı çarpışmaların sonucunda 14 Şubat 1918'de düşmandan kurtarılmıştır.

İbrahim Özdemir-Figen Tok