OLAY RÖPORTAJ:KAMİL DEMİR

-Öncelikle Kamil Demir, namı diğer Limon Kamil kimdir. Kısaca tanıyabilir miyiz?

-65 yaşında, Yağlıdere doğumlu ve kendimi bildim bileli Gümüşhane’de yaşayan bir esnafım. 36 senelik de öğretmenlik hayatım var. Endüstri Meslek Lisesinde voleybol dalında profesyonel olarak antrenörlük yaptım. Sportif faaliyetleri severek yaptım. Akşama kadar okulda çalışır, okul bitince gelir esnaflık yapardım yani boş zamanım olmazdı.

-Tikinizden dolayı böyle bir lakapla anılıyormuşsunuz.Bu tik nasıl oluştu?

-Limona olan tikim askerdeyken oluştu. Askerde yemekhane ile ilgileniyordum. Bir bayram sabahı, yemekleri aldırdım, onları dağıtıyorum. Karavanalar geldi. Askere ‘Aç bakim ağızlarını’ dedim. Kazan kesilmiş limonla doluydu. Kesilmiş limonları görünce orada bayılıp düşmüşüm. Ondan sonra on bir on iki sağlam dişimi çektirdim, ağzımda uyuşma oldu. Ben de ondan sonra bir daha o nimeti ne yedim ne de ismini duymak istedim.  Tabi insanımız bu tip zaafları kullanmayı, onlarla dalga geçmeyi sever. O zamandan sonra da sürekli insanların bu davranışlarına maruz kaldım.14 yılda kahvecilik yaptım. Kahvecilik dönemlerinde de çok zorlandım. Müşteri senden limon istiyor, mecbur getireceksin.

-İşyerinizin 46 yıllık bir mazisi varmış. Yarım asra yakın bir süre, bu yarım asırda neler değişti?

-Bu sürede üretim olarak Gümüşhane’de bir şey değişmediğinden bizde de değişmedi. Bunda Gümüşhane’nin coğrafi yapısı da çok etkili. Malımız Erzincan ve Trabzon’dan geliyor. Bu yüzden Trabzon ve Erzincan gibi çevre illerle fazlasıyla haşır neşir durumdayız. Bir üretim yapan fabrika burada kurulmamış. Üniversite, lise mezunu gençlerimiz boş boş geziyor. Âmâ burada bu gençleri istihdam edecek alanlar üretilse bu durum değişimi ve gelişimi de beraberinde getirecektir. Gümüşhane’de çalışan bir memurun hafta sonları vakit geçireceği, alış veriş yapacağı bir yer yok. E haliyle ailesiyle birlikte Trabzon’a gidiyor.

-Son zamanlarda AVM’ler ve süpermarketler açılıyor. Bir küçük esnaf olarak bu sizi nasıl etkiliyor?

-Tabi ki büyük marketlerin açılması küçük esnafları aradan çıkarıyor. İnsan büyük markette her türlü ihtiyacını karşılayabiliyor. Bizim gibi küçük esnafta arada aperatif oluyor. Bunlar bizim için olumsuz ama vatandaş için olması gereken güzel gelişmeler. İnsanların her türlü ihtiyaçlarını karşıladığı güzel vakit geçirebileceği mekânlar açılmalı tabi.

-Bu sektörde yaklaşık yarım asır geçirmişsiniz. Daha farklı şeyler yapmayı ve ya büyümeyi düşünmediniz mi?

-Tabi ki farklı şeyler hayal ettim. Fakat yanımda biri yoktu. Yalnızdım. Bir oğlum var ama çalışıyor. Mecburen böyle devam ettim. Büyümedim ama işimi rahatlıkla da ilerlettim. Sabah 5’de açıp gece 24’te kapatırım.

-Peki, yarım asırlık bu işletme nelere şahit oldu?

-Burada şimdiye kadar hiçbir olay yaşamadım. Tek bir polis dahi görmemişimdir. Hep dürüst çalıştım, hep dürüst davrandım. Vatandaş sesini yükselttiyse ben alçalttım, böylelikle hiçbir olay çıkmasına izin vermedim.

-Sizce Gümüşhane de sosyal hayatta ve düşünce bağlamında ne değişiklikler oldu?

-Bazı altyapılar yapıldı fakat memnun değiliz. Değişiklik olarak binadan başka bir şey yapılmadı. Kafeler açıldı, kapalı spor salonları yapıldı ama bunlar büyük faaliyetler değil. Mesela bir fabrika kurulsa ve kötü alışkanlıklara sahip çocukları buralarda istihdam edilerek topluma kazandırılsa daha iyi olur.

-Biraz da öğretmenlik hayatınızdan bahsedelim.

-Okula teknisyen olarak girdim. Eğitim-öğretimde hep Gümüşhane çocuğunu düşünürdüm. Bu memleketin çocuğunun gelişmesi gerekiyor. Gelen öğretmen dersini verip parasını alıp gitmenin peşindeydi. Ben bu konuda birçok öğretmenle münakaşa yaşadım. Çocuk öğrendi mi? Öğrenmedi mi? Düşünülmesi gerekiyor.

-Spora ilginiz nasıl başladı?

-Ortaokulda okurken voleybolu severdim. Ders verdiğim zamanlarda Endüstri Meslek Lisesinde il il gezdim. O zamanlar koşullar zordu. Spor kıyafetlerimizde hep toplamaydı, ödeneğimiz dahi yoktu. Esnafımız yardımcı olurdu, bizde alırdık. Bunun da karşılığını verdik. Voleybolda Doğu illerinde birinci olmuştuk. Böyle bir başarımız da var. Zor koşullara rağmen başarıyı yakalamıştık.

-Öğrencilerin eğitim hayatına özel ilginiz varmış yardımcı olup, destek veriyormuşsunuz?

-Çalışkan ve sportif faaliyetlere yatkın öğrencilere okul idaresiyle görüşüp burs imkânı sağlamalarına yardımcı olurdum. Sene sonlarında okula kıyafet gelirdi. Fakir öğrencilere dağıttırırdık. Şimdi de üniversite öğrencilerine elimden geldiği kadar yardımcı oluyorum. Birkaç tane durumu iyi olmayan öğrencim var, elimden geldiği kadar yardım ediyorum. Bu konuda da esnafa büyük rol düşüyor. Mesela şu anda tatildeyiz ve öğrenci yok bütün esnaf iş yapamayacak durumda demek ki gelirleri öğrenciden sağlıyorlar. Öğrenci gelip para bırakıyor. Ama bizim esnafımız öğrenci dükkânına gelince daha da pahalı veriyor ürünü ama esnaflık bu değil. Dükkâna geldiği zaman güler yüz önemli. Onlara katkı önemli.

-Gümüşhane esnafının, ev sahiplerinin öğrenciye tutumu ve öğrencilere çok pahalıya verilen kiralar hakkın da ne düşünüyorsunuz?

-Bir kere esnafımızın öğrenciye karşı tutumu hoş değil. Öğrenci içeri girdiği zaman bir başka bakıyorlar. Öğrenci dışardan gelmiş para bırakıyor velinimetin senin. Her zaman daha hassas davranılması gerekiyor. Hem o çocuklar ailelerinden ayrılmış gelmişler garip memleketlere kendi çocukları gibi düşünüp öyle davranmaları gerekir. Kira konusuna gelince şöyle düşünülüyor: Nede olsa dört beş arkadaş kalıyor bölünüyor. Bu durumda; ev kiraya verilmesi gerekenin iki katına veriliyor. Çok yanlış bir tutum bence. Çoğu öğrencide gelmiyor, kayıt donduruyor. Bu Gümüşhane için zarardır. Gümüşhane’nin en büyük geliri öğrencidir.