OLAY RÖPORTAJ: ALİ GÜRCAN

-Ali Gürcan Erkan kimdir?

Süleymaniye’de doğdum. Burada yaşadım. Ömrüm bu mahallede geçti. Şu an emekliyim. Daha önce kendime ait iş yerim vardı. Emekli olduktan sonra da iki dönemdir de köyümün takdiriyle de muhtarlık yapıyorum.

-Hatırladığınız ve büyüklerinizden dinlediğiniz kadar Süleymaniye Mahallesini bize anlatır mısınız?

Çocukluk yıllarım hep bu mahallede geçti. Hatırladığım kadarıyla çok güzel yapılar, tarihi binalar vardı. Hamamlar, Camiler. Ama zaman içerisinde ilimize has o konaklar zaman içerisinde ya bakımsızlık ya da terk edilmişlikten dolayı bazıları yıkıldı, bazıları ise ayakta durmaya çalışıyor.

-Gümüşhane’nin ilk yerleşim yeriydi Süleymaniye?

Evet. Gümüşhane’nin ilk kurulduğu yer burası, bizim Mahalle. Yaşlılarımızdan dinlediğim, araştırmacıların anlattığına göre çok kalabalık bir mahallemiz vardı. En az 60 bin kişinin yaşadığı ifade ediliyor.

Tarihçiler mahallemizin 3 bin yıl önce kurulduğunu, sırasıyla İskender döneminin ardından Pontus Devleti’nin ve Doğu Roma İmparatorluğu içinde yer aldığı belirtiliyor. Selçuklu ve Moğol hâkimiyetlerinin ardından, Akkoyunlu ve Karakoyunlular’ın ve Trabzon Rum Devleti’nin eline geçmiştir. Başlangıç dönemlerine Arap akınları da dahil edildiğinde, 1479 yılında Osmanlı idaresine geçmesine kadar, bilinen tarihi itibariyle ondan fazla medeniyette yerleşim yeri olmuştur.  Kanuni Sultan Süleyman tarafından şimdiki yerine alınan merkez, o zamandan bugüne varlığını sürdürmektedir. 1900’lü yılların başlarında madenciliğin bitmesinin ardından göç veren mahallemiz, yerini bugün Gümüşhane İli’nin merkezi olan Harşit Çayı boyuna bırakmıştır.

-Tarihi ve kültürel değerleriyle de Gümüşhane turizmi için büyük önem taşıyor?

Süleymaniye, eski Gümüşhane,  Canca adlarıyla anılan ve tarihi ve turistik değerleri nedeniyle zengin bir turizm potansiyeline sahip olan mahallemiz, hem Gümüşhane’nin en eski yerleşim yeri olması hem de bir anlamda “medeniyetler geçişi” uğrağı olması nedeniyle tarihi ve kültürel açıdan önemli bir yerleşim merkezidir. Tarihsel gelişimine kısaca bakıldığında Gümüşhane’nin ilk defa, günümüzde Canca adıyla bilinen ve bugünkü şehrin kuzeybatısında bulunan mahallenin olduğu yerde kurulduğu ve bir gümüş yatağı üzerinde olduğunu dinledik, öğrendik. Mahallemiz gerek maden zenginliği, gerekse coğrafi konumu nedeniyle birçok medeniyetin geçiş noktası olmuştur.

-Son yıllarda turizme açılması için önemli çalışmalar yapılıyor?

Evet. Valilik ve Belediye tarafından bazı tarihi binalar, camiler restore edildi. Yıkılmaya yüz tutan minarelerimiz onarıldı. En azından yıkılmaktan kurtarıldı. Şu anda da çok güzel bir yol yapılıyor. Bu mahallenin muhtarı olarak, Süleymaniye Mahallesi’nin birkaç yıl sonra ziyaretçilerin akınına uğrayacak. Çok güzel çalışmalar yapılıyor.

-Tarihi kalıntılar da var?

Var. Kiliseler, okullar, eski hükümet konağı, cezaevi, hamamlar… Hangi tarihi bina aklınıza geliyorsa mahallemizde var. Bu nedenle gerek yerli gerekse yabancı turistler mahallemizi çok önemsiyorlar. Valilik ve belediyenin yaptığı çalışmalara mahalle sakinleri olarak bizler de destek olursak, mahallemiz çok ama çok daha güzel günlere kavuşacak.

-Çok geniş bir tarihe sahip mahallenin muhtarlığını yapıyorsunuz, bu size ayrı bir sorumluluk da veriyordur?

Elbette. İstiyoruz ki, mahallemiz turizme kazandırılsın, yine çocukluğumda, gençliğimde yaşadığım o cıvıl cıvıl günler yeniden canlansın.

-Sizin Kıbrıs Gazisi olduğunuzu da öğrendik?

Evet, Kıbrıs Barış harekatına katıldım. Yıl 1974’dü.

-Anlatır mısınız?

 Barış Harekatı yapıldığında ben Eğirdir Dağ Komanda Tugayında askerdim. Bizi, Barış Harekatından bir hafta önce Bolu Dağ Komanda Birliğine intikal ettirdiler. Savaşa Bolu Dağ Komanda Birliği ile katılım. Ben yara falan almadım. Sadece savaşa katıldığım için gazi oldum. Muharip gazi oluyorum yani.

-Barış Harekatı size nasıl haber verildi?

140 kişilik bir bölüktük. Bizi topladılar. 70 kişi falan ayırdılar. Sizi Ankara’ya gönderiyoruz. Ve o gece hava yoluyla Kıbrıs’a gittik. Biz gittiğimiz de harekat başlamıştı.

-Birinci ve İkinci harekat yapılmıştı?

Evet. Birinci harekat üç gün sürdü. Sonra ateşkes imzalandı. Ancak, anlaşma sağlanamayınca ikinci harekat başladı.

-Harekatta yanınızda şehit olan arkadaşınız var mıydı?

Bir taarruz anında komutanımız askerlerine cesaret vermek için hareketlendi o sıra şehit oldu. Tabi ki birçok arkadaşımızın yaralanmasına şahit oldum. İkinci harekatın başlangıcıydı. Biz tanklarla ilerliyoruz. Yapa bölgesinde bir köye lavlarla girdik kimse yok. Köyde büyük bir köydü. Rumlar bütün köydeki çoluk çocuk yaşlı kim varsa toplamışlar bir okula. Tabi biz köye girdikten sonra Rumlar kaçtı. Tabi onların yanına gittiğimiz de bizi görünce bize sarılmaları ve o yüzlerindeki korku ifadesi hafızamdan gitmeyen bir olay oldu.

-O anlar gözlerinizin önüne geldiğinde neler hissediyorsunuz?

Unutulması mümkün olmayan anlardı o anlar. Kadın, çoluk çocuğun bizleri gördüklerinde sevinçlerini unutmak mümkün mü?

-Çok teşekkür ederim

Ben de teşekkür ederim.