HALK BANKASI ESNAFIN YANINDA

Erden, hafta dolayısıyla ilk olarak Kooperatif Yönetim Kurulu Başkan Vekili Ziver PERKTAŞ’ı daha sonra Odalar Birliği Başkanı Ali İsmail Daldaban’ı ziyaret etti. Ziyaretlerinde çeşitli hediyeler sunan Erden, banka olarak esnaflara desteklerinin devam edeceğini söyledi.

“Ahilik bütün güzel meziyetlerin birleştiği bir sosyo-ekonomik düzendir”

Ahiliğin Ahi Evran tarafından Hacı Bektaş-ı Veli'nin tavsiyesiyle kurulan esnaf dayanışma teşkilatı olduğunu belirten Erden, “Aslen Horasan kökenli olup Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde Anadolu’da yaşayan Müslüman Türkmen halkın sanat, ticaret, ekonomi gibi çeşitli meslek alanlarında yetişmelerini sağlayan, onları hem ekonomik hem de ahlaki yönden yetiştiren, çalışma yaşamını iyi insan meziyetlerini esas alarak düzenleyen bir örgütlenmedir. Kendi kural ve kurulları vardır. Günümüzün esnaf odalarına benzer bir işlevi olan Ahilik iyi ahlakın, doğruluğun, kardeşliğin, yardımseverliğin kısacası bütün güzel meziyetlerin birleştiği bir sosyo-ekonomik düzendir. Ahi Evran'a Ahi Baba da denir” diye konuştu.

“Esnafın ahlaklı olması farkındalık yaratacaktır”

Erden, esnafın ahlaklı olmasının hem ekonomik hem ticari hem de sanat anlamında farkındalık yaratacağını, esnaf kolları tarafından Müslüman ve Türkmenlerin dayanışma kurulunun günümüzde  biraz daha önemsenmesi gerektiğini dile getirerek, “Bunu direk esnaflar yapamaz. Bunun için zaten birlikler, esnaf odaları kurulmuştur. Onların bunu biraz daha ön plana çıkartması lazım. Yaşam alanı içerisinde bunu sürekli gündeme getirmesi lazım. Bizim de Halk Bankası olarak amacımız buna katkı sağlamak. Çünkü buraya katılımlar eskiden öyleymiş. Selçuklu Osmanlı döneminde tartıyı yanlış tartan bu dayanışma kolundan atılıyormuş. Kötü düşünen, dürüst çalışmayan esnaf toplum tarafından deşifre edilip ahilik kolundan atılıyormuş. Günümüzde tam tersine yöne doğru gidiyor. Tartıyı yanlış tartan, hak etmediği ölçüde para kazanan bu ahlaki boyutu olmayan inancı günümüzde atmamız lazım” dedi.

“Ahilik geleneğinin unutulmaması için…”

Ahilikte sanatkarların gündüzleri işyerlerinde 4 aşamadan oluşan hiyerarşi içinde mesleğin inceliklerini öğrendiklerini, akşamları toplandıkları ahi konuk ve toplantı salonlarında aynı hiyerarşi içinde ahlaki ve felsefi eğitim görmüş olduklarını belirten Erden şöyle devam etti: “Kırşehir’de kabri bulunan Ahi Evran’ın kurduğu bu teşkilatla ilgili ahilik geleneğinin unutulmaması için Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Odaları tarafından bazı şehirlerde her yıl ahilik haftası ve kutlamaları yapılmaktadır. Ahilik teşkilatı gençlerin iyi yetişmesini ve meslek kazanmasını sağlardı. Savaş, afet gibi kötü durumlarda kurum üyeler ve halk arasında dayanışma olurdu. Padişahlar ve diğer yöneticiler de ahilik teşkilatını destekleyerek gelişmesini istemişlerdir. Kafirler çevresinde iyi tanınmayanlar, kötü söz getirebileceği düşünülenler, zina ettiği ispatlananlar katiller, hırsızlar, dellallar, vergi memurları, vurguncular örgüte katılamaz. Kadınlar, ahiliğin kadınlar külü olarak adlandırabileceğimiz Bacıyan-ı Rum (Anadolu Bacıları) teşkilatına üye olmuşlardır. Ahi teşkilatının Müslümanlara has bir kurum olarak iş görmesi 17. Yüzyıla kadardır. Osmanlı Devletinin hakimiyet alanı genişleyip, gayrimüslim oranının artmasıyla farklı dinden kişilerin ortak çalışması zorunlu olmuştur. Din ayrımı gözetilmeden ortaya çıkan bu kuruluşa da gedik denmiştir. 1727 yılından itibaren rastladığımız bu kavram Türkçe bir kelime olup tekel veya imtiyaz anlamına gelmektedir. Kavram olarak “Osmanlı bünyesindeki esnaflığa ve sanatkarlığa girişi tetkik etmek” demektir. Yapı olarak ahilikten farklı olmamakla birlikte ömrü onun kadar uzun olmamıştır. Ahilik Galip Demir’e göre “Türklerin Rönesans’ıdır. Veysi Erken’e göre ahilik ve kurum düzeni bugünün şartlarında bile 5 çekirdek ilke ile toplumsal sorumluluk, hizmette mükemmellik, dürüstlük ve doğruluk, ortak yaşama ile örnek bir yatay örgütlenme toplum hareketini şekillendiriyor. Erken ahiliğin bu yönüyle 2000’li yıllar için bile ileri bir örgütlenme modeli sunduğunu kaydediyor.”

Erden Ahiliğin 7 kuralını da paylaşarak şöyle sıraladı:

Ahi olmak ve peştamal kuşanmak için kişinin bir ahi tarafında önerilmesi zorunludur. Üye olmak isteyenlerden yedi fena hareketi bağlaması ve yedi güzel hareketi açması beklenmektedir.

1-Cimrilik kapısını bağlamak, lütuf kapısını açmak

2-Kahır ve zulu kapısını bağlamak, hilim ve mülayemet kapısını açmak

3-Hırs kapısını bağlamak, kanaat ve rıza kapısını açmak

4-Tokluk ve lezzet kapısını bağlamak riyazet kapısını açmak

5-Halkan yana kapısını bağlamak, Hak’tan yana kapısını açmak

6-Herze ve hezeyan kapısını bağlamak, marifet kapısını açmak

7-Yalan kapısını bağlamak, doğruluk kapısını açmak

Erden, esnaf için banka olarak üzerlerine düşeni fazlasıyla yapacaklarını kaydederek, “Biz tekrar birlik başkanı olmanız vesilesiyle sizin huzurunuzda bütün esnafın ahilik haftanızı kutluyoruz. İnşallah biz sizlerin katkı ve destekleriyle banka olarak üzerimize düşeni daha fazla yaparız” cümleleri ile sözlerini noktaladı.