GÜMÜŞHANE'DE SELÇUKLU SULTANI

Gümüşhane- Erzincan Karayolu üzerinde, Pirahmet Köyü Otlukbeli Deresi üzerinde yer alan türbe ziyarete açık durumda. Konya’da Karaman Beyliğinin son sultanı olarak tahta çıkan ancak Gümüşhane’de türbesi bulunan Pir Ahmed Bey hem hikâyesi hem de türbesi ile gün yüzüne çıkmayı bekliyor.

Pirahmet köylüleri tarafından büyük bir öneme sahip olan türbe her Cuma günü köylüler tarafından ziyaret ediliyor. En son 15 yıl önce kısmi bir restorasyona tabi tutulan Türbe içinde bulundurduğu Pir Ahmed dolayısıyla hem köye ismini vermiş hem de birçok kişinin isim kaynağı olmuş. Köylülerin söylemesine göre türbe haziresinde sadece çocuk mezarları bulunuyor. Köyün yaşlıları “ Biz kendimizi bildik bileli çocuk yaşta ölenler hep türbenin bahçesine defnedilir. Köy mezarlığına defnedilen çocuk yoktur” diyerek türbe haziresinin bir başka ilginç özelliğini dile getiriyorlar.

Detaylı Bir Yenileme Şart

Türbenin bütün bakım işlerinin köylü tarafından yapıldığını ifade eden köy Muhtarı Nevzat Ayvaz, “Türbenin bütün bakımını biz köylüler yapıyoruz. Kim müsait olursa o temizler çevresini toplar. Birkaç defa çevresinde düzenleme yapmak istedik ama tescilli yer olduğu için dokunamadık. Yazın Türbeye çok fazla gelen giden oluyor. Onlar için bir soluklanacak yer yapalım dedik ama dediğim gibi tescilli yer olduğu için dokunamadık. Resmi görevlilerden de bir ses çıkmadı” diyerekten türbenin yeniden bir düzenlemeye tabi tutulması gerektiğini dile getirdi.

Türbenin eski restorasyonu sırasında türbe içerisine yapılan yolun çocuk mezarları üzerine yapıldığını söyleyen köylüler, yeni bir düzenleme yapılması halinde bunun düzeltilmesini istedi.

Konya’nın Son Sultanı

Karamanoğulları Beyliğinin beylerinden biri olan Pir Ahmed hakkında bilgi veren Tarihçi- Yazar Serhat Doğan, “Pir Ahmed Karamanoğlu beylerinden İbrahim Bey’in oğluydu. Babasının hastalığı sırasında Konya’da hükümdarlığını ilan eden Pir Ahmed Osmanlı Devletinin de yardımı ile İshak Bey’i ortadan kaldırıp tek başına Karamanoğulları tahtına oturdu. Yardımları karşılığında Akşehir, Beyşehir ve Ilgın’ı Osmanlı devletine hediye eden pir Ahmed daha sonrasında Osmanlı Devletinin zafiyetinden yararlanarak bu bölgeleri tekrar kendine bağlamıştır. Ancak bu durum üzerine Fatih Sultan Mehmet Konya üzerine yürüyerek şehri muhasara etmiş ve almıştır. Bunun sebepleri arasında Pir Ahmed’in Venedik ve Osmanlı Devleti ile mücadele eden Akkoyunlu Uzun Hasan ile anlaşması da vardı” dedi.

Bir Ömür Osmanlıya Karşı Geçen Mücadele

“Konya’nın Osmanlı eline geçmesi sonrasında Tarsus’a sığınan ve burada Osmanlı devleti ile mücadeleye devam eden Pir Ahmed’in bu tarihten sonraki tüm hayatı Konya’nın dışında geçti” diyerek sözlerine devam eden Doğan, “Pir Ahmed Konya’da Selçuklu mirasının son temsilcisiydi. Anadolu Selçuklu Devleti sonrasında Osmanlı Devleti kurulmuş olsa da Karamanoğulları gerek akrabalık bağları gerekse Konya’da bulunmaları sebebiyle kendilerini Selçuklunun varisleri olarak görüyorlardı. Pir Ahmed Tarsus’a çekildikten sonra kardeşi Kasım Bey ile birlikte mücadeleye devam etti. Ancak İshak Paşa Komutasında ki Osmanlı ordusuna yenilince Akkoyunlu Hükümdarı uzun Hasan’a sığındı ve onun sağladığı destekle mücadeleye devam etti. Ancak yine başarılı olamadı. Fatih sultan Mehmet’in Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasanla giriştiği mücadelede Anadolu’daki tüm Türkmen beyleri gibi o da Uzun Hasan’ın yanında yer aldı. Otlukbeli savaşında Osmanlı Ordusuna karşı savaştı. Sonrasında tekrardan Tarsus’a dönerek Konya’yı geri almak için mücadele etti. Ancak bu seferde Otranto Fatihi Gedik Ahmet Paşa’nın üzerine yürümesi onun bu mücadelesini sonuçsuz bırakarak tekrardan Uzun Hasan’ın yanına sığınmasına sebep olmuştur. Bu vakitten sonra da zaten Osmanlı Devletine karşı direnemeyeceğini anladığı için mücadelesinden vaz geçmiş kendisine Uzun Hasan tarafından Bayburt, Kelkit yöresi Dirlik olarak verilmiştir. Ölene kadar burada yaşayan Pir Ahmet 1474 yılında vefat etmiştir”  ifadelerini kullandı.

Türbesini Sultan Süleyman Yaptırdı

Kitabesindeki bilgileri değerlendiren Doğan, “Bu türbe kare bir plan üzerine taştan yapılmış ve üzeri yine taştan kümbet bir çatıyla kapatılmıştır. Kubbe içerden kademeli tromplara oturtulmaktadır. Türbenin alt katındaki mezar odasına beş basamaklı taş merdivenle inilmektedir. Türbenin kuzey cephesinde yuvarlak kemerli alçak bir kapı, güney cephesinde ise küçük bir penceresi vardır. Türbenin içinde, batı duvarında grift bir sülüsle yazılmış hat yer almaktadır. Türüne az rastlanır bir sanat ile yazılan bu hat az da olsa tahrip edilmiştir. Bu yazıdan türbenin 1550 yılında Kanuni Sultan Süleyman zamanında inşa edildiği anlaşılmaktadır” şeklinde konuştu.