DÜNYADA ÖRNEĞİ YOK

Gazel, Kelkit’e özgü bir dokuma türü olan ve Zilli Kilim adıyla ün yapmış, zaman zaman unutulmaya yüz tutmuş bu el sanatının canlandırılması ve vatandaşlara gelir kaynağı sağlamak amacıyla, SODES kapsamında  “250 bin liralık “Eğitimli Kadın, Güçlü Aile, Güçlü Toplum” projesi hazırladıklarını söyledi.

Hedef 120 kadın

“Bu projenin içerisinde Kelkit Zilli Kilimi, geleneksel kıyafet tasarımı, hazır giyim sektörüne eleman yetiştirme ve diğer el sanatları kurslarımız var. Yaklaşık 120 kadınımıza başta kilim olmak üzere kurs faaliyetlerimiz sürdürüyoruz.”

Aile bütçelerine katkı

“Bazı köylerimizde bu kurslar ve kilim dokuma halan devam ediyor. Balahor Deresinde özellikle büyük ebatlarda çok üretilmekte. Kendi imkanlarıyla yapan kadınlar ve genç kızlar var. Bizim açmış olduğumuz kurslarla genç kızlarımıza, kadınlarımıza tezgah ve ip desteğinde bulunuyoruz. Bu şekilde el sanatımız hem yaşatılmış oluyor hem de yapmış oldukları bu kilimleri değerlendirerek de aile bütçelerine katkı sağlamış oluyorlar.”

Kadınlardan büyük ilgi

“ Kadınlarımızın çok büyük ilgisi var. Özveriyle yaklaşıyorlar. Köyden gelerek kilim dokuyan kadınlarımız var. Proje olarak desteklediğimiz için kadınların ilgisi daha fazla oluyor. Proje kapsamında hem para alıyorlar hem de dokuduğu zilli kilimleri satarak aile bütçesine katkı sağlıyorlar ve bu yönde kadınlarımızı da bir bakıma teşvik ediyoruz.”

Kelkit’e özgü

Kelkit Halk Eğitim Müdürü Mehrali Can ise Zilli Kilimin Kelkit adıyla özdeşleştiğini belirterek, “Tarihçesi oldukça eskiye dayanmakta olan Kelkit Zilli Kilimleri, çözgü ipleri dahil tamamen koyun yününden imal edilmektedir. İplikler bütünüyle elde eğrilmekte olup, makine ipi kullanılmamaktadır. İplikler kök boya ile kaynatılmak suretiyle renkler elde edilmektedir. İp boyama esnasında kimyasal hiçbir katkı maddesi kullanılmadığından renklerde akıtma ve solma olmamakta ve canlılığını sürekli muhafaza etmektedir. Boya malzemesi olarak kullanılan bitki ve köklerin bir kısmı Kelkit yöresinden bir kısmı da diğer bölgelerden temin edilmektedir. Kelkit Zilli Kilimlerinde dokumalar tek taraflı yapılır ve tek yüzlü kullanılır” dedi.

En önemli el sanatı

Can, Zilli Kilimin, Kelkit’in en önemli el sanatlarından olduğunu, Avrupa'daki gurbetçiler için Kelkit'in simgesi zilli kilimin büyük önem taşıdığını vurgulayan Can, İngiltere, Almanya, Fransa'dan tatile gelen gurbetçilerin dönüşte mutlaka evlerine veya dostlarına hediye olarak zilli kilim götürdüğünü belirterek,”Avrupa'da Kelkit'in tanıtımı anlamında kilimler ciddi katkı sağlıyor” ifadesini kullandı.

“Satışta sıkıntı yok”

Can, açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Yaptığımız zilli kilimlerin satışını halk eğitim kurslarında yaptığımız kilimleri ve köylerde açmış olduğumuz kurslar sonucunda yapılan kilimleri teşhis salonumuz üzerinden yürütüyoruz. Türkiye’nin çeşitli yerlerine hatta yurt dışından dahi telefonla internetle sipariş verenler var. Biz zilli kilimleri kargoya vererek gönderiyoruz. Kilimin satışında sıkıntı yaşamıyoruz. Sıkıntı yaşadığımız konu yapılışında oluyor. O da çok zaman ve elle yapıldığı için zahmetli oluyor”

En güzel hediye

“ En büyük kaynağımız belediye ve kaymakamlık oluyor. Gelen misafirlere hediye olarak takdim ettikleri için genelde zilli kilimi tercih ediyorlar. Türkiye’nin çeşitli yerlerinden ve dışarından kilimin değerini bilen hemşerilerimiz bizi arayarak sipariş veriyorlar. İlk başta büyük çeşitlerde yapılanları isterlerken şimdi ise seccade, araba takımı, yolluk, gazetelik, heybe, kırlent gibi çeşitler de yapılmakta

El emeği göz nuru

Kurs Öğretmeni Memnune Toygar Zorlu da, Zilli Kilimin, kabarık desenlerinin ve bu desenlerinin sıkı olması, ses getirmesi anlamında “Zilli Kilim” afı verildiğini belirterek, “Diğer yörelerin kilimlerden çok farklı dokunması var. Örnekleri çok farklı. Tek yüz olarak dokunuyor ve tek yüzlü olarak kullanılıyor. İpimiz kök boya, yünlerimiz saf yün. Kilimlerimiz el emeği göz nurudur. Yolluk, seccade, çanta, isimlikler, heybe, yelek tarzı çeşitlerimiz var” şeklinde konuştu.