Bakan Işık, “Türkiye'ye Yeni Yatırımlar Gelecek”

Bakan Fikri Işık, kısa süre önce Mercedes'in üretim kapasitesini ikiye katlayan yeni yatırımının temelini attıklarını ve dün Toyota'nın Sakarya'daki fabrikasının üretim kapasitesini yüzde 90 artıracağını açıkladığını belirterek, "Bunlar çok güzel gelişmeler ve eminim ki, bu tür güzel gelişmelerin devamı gelecektir.

Burada konuşma yapan Işık, otomotivde bundan sonraki dönemde orta yüksek ve yüksek teknolojiye doğru geçiş yapmak istediklerini kaydederek, ihraç ettikleri düşük teknolojili ürünlerin kilogram fiyatının ortalama 3,6 dolar iken, yüksek teknoloji ürünlerin kilogram fiyatının 34 dolar olduğunu aktardı.

Bunun dışında sürümden kazanılan sektörlerin de olacağını ifade eden Işık, "Ancak gelişmiş bir ülke olmak istiyorsak, yüksek teknolojili ürünlerin ihracatımızdaki payını yüzde 15 seviyesine çıkarmalıyız. Bu nedenle, bakanlık olarak çalışmalarımızı, 3Y formülüyle, yani Yerli, Yenilikçi ve Yeşil üretim anlayışı ekseninde sürdürüyoruz" diye konuştu.

Işık, otomotiv sektörünün 3Y formüllerinde özel bir mevki işgal ettiğini kaydederek, "Zira bu sektör, hem yerli üretim hem yenilikçi üretim hem de yeni nesil teknolojileri düşünürsek, yeşil üretim başlığının kapsamına dahildir" ifadesini kullandı.

"Dünyada 16, AB'de 6'ncıyız"

Otomotiv sektörünün Türkiye'de üretim, ihracat, istihdam gibi alanlarda en ön sırada geldiğini belirten Işık, 2015'te yan sanayi ile birlikte sektörün gerçekleştirdiği 17,5 milyar dolarlık ihracat rakamının toplam ihracatımız içindeki en büyük kalem olduğunu söyledi.

Işık, sektörün büyüklüğüne ilişkin istatistikleri paylaşarak, sektörün sanayinin diğer birçok sektörüyle sağladığı etkileşim açısından da büyük bir değer taşıdığını, sektörün bu sürükleyici-lokomotif etkisini de çok önemsediklerini bildirdi.

Dünya otomotiv pazarına ilişkin rakamları da paylaşan Işık, 2014 yılı verilerine göre, dünya ticareti yaklaşık 18,7 trilyon dolar iken otomotiv sektöründeki ticaretin 1,4 trilyon dolar olduğunu ifade etti.

Türkiye'nin dünya araç üretiminde 16'ncı, AB'de ise 6'ncı sırada yer aldığını dile getiren Işık, yine AB'de otobüs ve hafif ticari araç üretiminde birinci, kamyon üretiminde ise ikinci sırada olduklarının bilgisini verdi.

"Türkiye'ye yeni yatırımlar gelecek"

Işık, 2015'te satılan araç sayısının Türkiye'de 1 milyonu geçtiğine değinerek, dövizde ciddi dalgalanma yaşanmasaydı bu rakamın daha yükseğe çıkabileceğini ifade etti.

Geçen yıl 1 milyon 410 bin adet araç üretildiğini aktaran Işık, üretim kapasitesinin 1 milyon 759 bine çıktığını söyledi.

Bakan Işık, şöyle devam etti:

"Geçen günlerde, Mercedes'in Aksaray'daki üretim kapasitesini ikiye katlayan yeni yatırımının temelini attık. Dün de Toyota, Sakarya'daki fabrikasının üretim kapasitesini yüzde 90 artıracağını açıkladı. Bunlar çok güzel gelişmeler ve eminim ki, bu tür güzel gelişmelerin devamı gelecektir. Türkiye'deki üreticiler, yatırımlarını artırma konusunda bu tür kararlar almayı sürdüreceklerdir. Ancak bunun da ötesinde, önümüzdeki dönemde, Türkiye’de yatırımı olmayan firmaların da ülkemizi tercih edeceklerine inanıyorum."

"Tuzağa düşmeyeceğiz"

Işık, başarının yeni başarılar için bir temel teşkil edebileceği gibi bazen bir tuzak da olabileceğini kaydederek, "Biz bu tuzağa düşmeyeceğiz, zira otomotiv sektöründe, henüz kuvveden fiile geçiremediğimiz çok büyük bir potansiyel olduğunun farkındayız. Güney Kore'nin bu sektörde yaptığı ihracat, bizim otomotiv ihracatımızın 4 katına eşittir. Mercedes'in Almanya dışındaki satış rakamı, bizim toplam ihracat rakamımıza eşittir" diye konuştu.

Bu nedenle, bir yandan yeni yatırımlar çekmek için çalışmalarını sürdüreceklerini dile getiren Işık, ancak sadece üretim aşamasına değil, katma değerin ana kısmını teşkil eden Ar-Ge ve tasarım aşamasına da daha fazla odaklanacaklarını söyledi.

Işık, sektörde bir üretim üssü haline gelen Türkiye'nin teknoloji ve tasarım üssü haline gelmesini hedeflediklerini ve çalışmalarını bu hedef doğrultusunda yürüttüklerini kaydederek, gelecek yıllarda, otomotiv sektöründe üretimin gelişmekte olan ülkelere doğru kaymasını sürdüreceğini bildirdi.

Ülke olarak sadece bu üretim için değil, Ar-Ge ve tasarım faaliyetleri için de bir cazibe merkezi olmak istediklerini ifade eden Işık, bu alanda yaptıkları çalışmalardan bahsetti.

"Türkiye'de üretim yapan tüm firmalar yerlidir"

Işık, gelecek sürece en iyi şekilde adapte olmak amacıyla yeni Otomotiv Strateji Belgesi'nin hazırlıklarını tamamladıklarını ve en kısa sürede uygulamaya başlayacaklarını belirterek, "Yeni belgede temel hedefimiz yerli marka otomobilleri üretmek ve katma değeri yüksek ürünler ile dünya otomotiv pazarında daha fazla söz sahibi olmaktır" dedi.

Türkiye'de üretim yapan tüm firmaları yerli kabul ettiklerini vurgulayan Işık, "Ancak yerlilik oranı hesaplamalarında sadece üretim safhasını hesaplamanın yeterli olmadığına inanıyoruz. Şu anda yerlilik oranı yüzde 50'nin üzerinde olan araçların üretimi halihazırda ülkemizde gerçekleştiriliyor. Bu bizim için çok önemli, çok değerli" diye konuştu.

Işık, ancak asıl önemli olanın; tasarım, Ar-Ge, test ve belgelendirme süreçlerinin yerli olması olduğuna vurgu yaparak, yerli otomobil projesinin üstünde bu kadar kararlılıkla durma nedeninin bu olduğunu aktardı.

"Ar-Ge projeleri için yapılan ithalata Gümrük Vergisi istisnası"

Yerli araç üretiminin öneminden bahseden Işık, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yerli otomobil projemizin sonucunda, batarya, elektrik motoru, sürücü kontrol ünitesi ve otonom araç sistemleri gibi teknolojileri de ülkemize kazandırmış olacağız. Bu amaçla,Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunda (TÜBİTAK) bir Otomotiv Mükemmeliyet Merkezi de kuruyoruz. Yerli dizel motor üretmek amacıyla bir Motor Mükemmeliyet Merkezi kurmak için de çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Yine havacılık, uçak ve gemi teknolojileriyle ilgili bir mükemmeliyet merkezi kurmayı planlayan Rolls Royce firması ile TÜBİTAK arasında da bir protokol imzalandı. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) üyesi firmalarımıza da, ülkemizde daha fazla Ar-Ge ve tasarım yapma çağrısını yineliyorum."

Işık, yeni Ar-Ge paketi kanunlaştığında sektörün Ar-Ge iştahının artacağını kaydetti.

"Ar-Ge projeleri için yapılacak ithalata da Gümrük Vergisi istisnası getiriyoruz" diyen Işık, Ar-Ge merkezlerimizin kendilerinden en önemli beklentilerinin birisini karşılamış olduklarını vurguladı.

Işık, sadece Gümrük Vergisi istisnası getirmekle kalmadıklarını kaydederek, "Ar-Ge için yapılacak ithalata mavi hat uygulaması da getiriyoruz. Artık Ar-Ge merkezlerimiz bir kargo süresi kadar bekleyecek. 6 ay gibi gümrük işlemleriyle zaman kaybetmeyi ortadan kaldırıyoruz. Ar-Ge Reform Paketi'ni salı günü kanunlaştırmayı hedefliyoruz" diye konuştu.

"Yüzde 15 fiyat avantajı uygulamasını zorunlu hale getirdik"

Işık, bakanlıkları bünyesinde oluşturdukları Motorlu Araçlar Teknik Komitesi (MARTEK) sayesinde sektörle sürekli iletişim halinde olduklarını söyledi.

Türkiye'deki otomotiv ihtiyacının yerli üretimden karşılanması konusuna büyük önem verdiklerini aktaran Işık, "Bu nedenle bildiğiniz gibi kamu ihale kanununda ciddi bir değişiklik yaparak yüzde 15 fiyat avantajı uygulamasını zorunlu hale getirdik" dedi.

Işık, üreticinin malının yerli olduğunu belgelemesi için bir model oluşturduklarını ve ürünün yerli olma kriterini yüzde 51 olarak belirlediklerini anımsattı.

Ayrıca bakanlık tarafından verilen aksam ve araç tip onay belgelerinin uluslararası geçerlilik kazanmasına yönelik gerekli mevzuat güncelleme çalışmalarının da sürdüğüne işaret eden Işık, sözlerine şöyle devam etti:

"Ülkemizdeki otomotiv sektörüne yönelik test ve muayene kapasitesini de hızla iyileştirmek için çalışmalarımız devam ediyor. Büyük bir ihtiyaç olan Otomotiv Test Merkezini Bursa Yenişehir'de kurmak için çalışmalarımıza devam ediyoruz. Çok büyük önem verdiğimiz bu test merkezinde, özellikle otomotiv sektörünün ihtiyaç duyduğu Tip Onay ve Ar-Ge testleri yapılacak. Test merkezini kuracağımız 4 bin 300 dönüm arazinin tahsis ve kamulaştırma işlemlerini tamamlamış durumdayız. Test merkezinin ilk aşaması olarak fren test pistinin inşaatına bu yıl içinde başlayacağız."

"Avrupa'da satılan her 5 araçtan biri elektrikli olacak"

Işık, 2014 yılında satılan araçlar içindeki elektrikli araçların payının binde 3 civarında olduğunu söyledi.

20 milyon araç satılan Çin'de elektrikli araç satışının sadece 45 bin olduğu bilgisini veren Işık, "Buna karşılık Norveç'te satılan 144 bin aracın 18 bini, yani yüzde 13'ü, elektrikli araçlardan oluştu" dedi.

Işık, şu an dünyanın en büyük nüfusuna sahip Hindistan'da şarj altyapısının olmadığını, ancak yetersiz denilecek rakamlarda da olsa şarj istasyonları kurulması yönünde kararlar alındığını dile getirdi.

Diğer yandan Fransa'nın 2030 yılı itibarıyla 7 milyon şarj istasyonu kurarak elektrikli araç piyasasını canlandırmayı düşündüğüne dikkati çeken Işık, bu örneklerin özellikle gelişmiş ekonomilerde elektrikli araç piyasasının hızlı büyüyebileceğini gösterdiğini ifade etti.

Avrupa'da satılan her beş araçtan birinin 2020'li yıllarda elektrikli olacağının tahmin edildiğine işaret eden Işık, "Özellikle devlet politikaları, elektrikli araçlarla ilgili radikal gelişmelere neden olabilir" şeklinde konuştu.

Işık, Çin'in emisyonu azaltmak amacıyla büyük şehirlerde geleneksel motora sahip küçük motosikletleri yasaklama tedbiri sonucunda, 2013 yılında elektrikli küçük motosiklet satış rakamının 9,4 milyona yükseldiğini söyledi.

"Otomotivde birleşmeler artarak devam edecek"

Işık, otomotiv sektöründe yoğun rekabet nedeniyle, birleşmelerin artarak devam edeceği ve üretici şirket sayısının azalacağının tahmin edildiğini söyledi.

Aksam parça üretiminde de benzer oluşumlarla firma sayısının azalacağını aktaran Işık, üreticilerin üretim alanlarını gelişmekte olan ülkelere daha fazla kaydıracağını kaydetti.

Üreticilerin bunun yerine tasarım, Ar-Ge, teknoloji ve satış sonrası hizmet gibi daha yüksek katma değerli alanlara yoğunlaşacağına dikkati çeken Işık, "Mekatronik, hafif malzemeler, yeni hurda araç yönetimi, emisyonlar, elektronik kontrol, yeni yakıtlar ve tahrik sistemleri, ortak araç platformu geliştirme, müşteri odaklı tasarım ve araç ağırlığını azaltma başlıca Ar-Ge alanlarını oluşturacak" ifadelerini kullandı.

Işık, genelde tüm sektörleri özelde ise otomotiv sektörünün kaderini tayin eden 3 faktör olduğunu; bunların politik, ekonomik ve teknolojik faktörler olduğunu söyledi.

Siyasi istikrar ile hükümetin sektörle ilgili politikalarının büyük bir fırsat olduğunu vurgulayan Işık, Türkiye'nin ekonomik alandaki başarısıyla yatırımcılar için çok cazip imkanlar taşıdığını kaydetti.

Işık, "İnşallah, Ar-Ge ve inovasyon alanında atacağımız yeni adımlarla, teknolojik faktörleri de lehimize daha da fazla çevirmiş olacağız" şeklinde konuştu.

İkinci bölümü basına kapalı gerçekleşen çalıştaya, başta Ford, Toyota, Mercedes ve Renault olmak üzere çok sayıda otomotiv şirketinin üst düzey temsilcisi ile bakanlık yetkilisi katıldı.