Aile Hekiminiz Diyor ki:

Dr. Latife Sara Özmen

Aşı Nedir?

Aşı, hastalık yapma yeteneğinde olan virüs, bakteri vb. mikropların hastalık yapma kapasitesi yok edilerek ya da bazı mikroorganizmaların salgıladığı toksinlerin etkisinin ortadan kaldırılarak sağlam kişilere verilmesi için geliştirilen biyolojik ürünlerdir. Aşılanma sonucu vücut tarafından savunma mekanizması ürünü olan antikorlar vücutta uzun süre kalırlar ve bu süre içinde aynı bakteri veya virüs vücuda girdiğinde, bu mikroorganizmanın hastalık oluşturmasına fırsat vermeden yok edilmesini sağlarlar.

Aşılanmak Neden Önemlidir?

Aşılama bulaşıcı hastalıklara karşı toplumu korumanın en etkili, en ekonomik, en güvenilir yöntemlerinden biridir. Aşılama tüm tıbbi tedavilerden daha çok yaşam kurtarır.

Aşı ile Hangi Hastalıklardan Korunabiliriz?

Günümüzde aşı ile korunabilen hastalıkların sayısı artmakta ve bu aşılar ulusal aşı programlarına eklenmekle birlikte daha fazla çocuğun bu kapsamdan faydalanması sağlanmaktadır. Aşı ile korunabilen hastalıkları 2 başlık altında inceleyebiliriz;

1.Çocukluk çağında aşı ile korunabilen hastalıklar:

Difteri, Boğmaca, Tetanoz, Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak, Çocuk Felci, Tüberküloz, Hepatit B, Hepatit A, Haemophilus Influenza'nın etken olduğu menenjit Streptecoccus  Pneumonia'nın etken olduğu zature (Pnömokok), Suçiçeği, Rotavirüs'ün neden olduğu ishaller

Human Papilloma Virüs'ün (HPV) neden olduğu erişkin yaşta görülen serviks Kanseri (rahim ağzı), Influenza (Grip)

2.Erişkin yaşta aşı ile korunabilen hastalıklar:

Kızamıkçık, Hepatit B, Tetanoz (Çocuk Çağda başlayan aşılama programının devamı)

Human Papilloma Virüs'ün (HPV) neden olduğu erişkin yaşta görülen Serviks Kanseri

Influenza (Grip), Pnömokok (Zature etkeni), Meningokok

Aşılanmak ile Hastalıklardan Kesin Korunur muyuz?

Her aşı türünün kendine has bir bağışıklama yüzdesi ve koruyuculuk süresi mevcuttur. Aşıların uygulandıktan sonra hangi oranda koruyuculuk sağlayacağı aşının cinsine, uygulandığı yaşa ve uygulanan kişiye göre değişiklik gösterir. Aşıların koruyuculuk süresi ise üretildiği yöntem ve aşının cinsi ile bağlantılıdır.

Aşılara Nasıl ve Nereden Ulaşabilirim?

Ülkemizde aşılama hizmetlerinin tamamına yakını Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen Genişletilmiş Bağışıklama Programı bünyesinde yürütülmektedir. Sağlık Bakanlığı Ulusal Aşı Takviminde bulunan aşıların tümü ücretsiz olarak Aile Hekimliği ve Toplum Sağlığı Merkezlerimizde uygulanmaktadır. Sağlık Bakanlığı tarafından uygulanan programa alternatif olarak özel piyasada da eczaneler aracılığı ile aşı satışı yapılmaktadır. Bu yolla daha çok Ulusal Aşı Takviminde yer almayan aşılar uygulanmaktadır.

Bebeğimi Aşılatmaya Ne Zaman Başlayacağım?

Aşı takvimine uyarak bebeğimizin sağlığını güvence altına almış oluruz. Aşılar, insanları hasta yapan birçok mikroplara karşı bağışıklık sistemimizi güçlendirmek için yapılmıştır. Bebeğimizin ileriki yaşamında sağlıklı bir birey olması ve hastalıklara karşı vücudunun daha güçlü mekanizmalara sahip olması için bu aşıların belirli dozda ve önerilen zamanlarda yapılması gerekmektedir. Aşıların öneminden dolayı bir sağlık kuruluşunda aşı yaptırdığınızda aşı takvimine göre bir sonraki aşının randevusu verilmektedir.

Aşıların Yan Etkileri Nelerdir?

Aşılarda ilaç sayılmakta ve tüm ilaçlarda da söz konusu olabildiği gibi aşılarda da nadir de olsa bir takım istenmeyen etkiler görülebilme ihtimali söz konusudur. Ancak bu etkiler genellikle ateş gibi hafif sistemik etkiler veya enjeksiyon yerinde sertlik, kızarıklık, ağrı gibi lokal yan etkilerdir.

Yetişkinlerde Aşı Gerekli midir?

Aşılanmanın yaşı yoktur. Aşılamada hedef ister bebek, ister çocuk isterse erişkin olsun bireyi bulaşıcı hastalığa yakalanmadan önce en erken dönemde bağışıklığa kavuşturmaktır.  Eğer bizi tehdit eden bir bulaşıcı hastalığa karşı vücudumuz savunmasız ise ve bu hastalık aşı ile korunabilen bir hastalık ise aşısı yapılmalıdır. "Aşı sadece çocuklar için gereklidir" veya "Ben yetişkinim bana bir şey olmaz" görüşleri son derece yanlıştır.

Yaşlılarda Aşılama

Bazı hastalıklar yaşlı bireylerde genel durumun bozuk olması, kronik hastalıkların bulunması ve genel bağışıklığın düşmesi gibi nedenlerden dolayı daha ağır seyirli veya öldürücü olabilir. Bu nedenle bu yaş grubunda bulunan bireylerin aşı ile korunabilen bulaşıcı hastalıklara karşı aşılı olmasında fayda vardır. Bu hastalıklara influenza (grip) ve pnömokok (zatürre) hastalıkları örnek verilebilir. Bu hastalıklar çocuk veya erişkinlerde daha hafif seyrederken yaşlılarda artan oranlarda ölümle sonuçlanabilmektedir. Bu nedenle ülkemizde de 65 yaş üstü grup bu hastalıklar için risk grubu olarak tanımlanmış ve ücretsiz olarak aşılama hizmetine tabii tutulmuşlardır.

Seyahat Aşısı Ne Demektir?

Bazı bulaşıcı hastalıklar tüm dünyada yaygın olarak bulunabildiği halde bazıları bölgesel nitelik taşıyabilir. Kendi yaşadığı coğrafya da görülmeyen bir hastalığın yaygın olarak bulunduğu bölgelere seyahat edecek kişilerin bu ülkelerde görülen bu hastalıklara karşı aşı olmaları gerekmektedir.

Hac ve umre adaylarında aşılama

Bulaşıcı hastalıkların yurda girişini engellemek amacıyla hacca ve umreye gidecek vatandaşlara en az 10 gün önce menenjit ve polio aşısı yapılıyor.

Gümüşhane Halk Sağlığı Müdürlüğü olarak Sloganımızda olduğu gibi ‘’her şeyin başı sağlık, sağlığın başı da aşı diyoruz”

Unutmayın!

Sağlıklı gelecek,

Aşı ile gelecek…